انحطاط انديشي در ناسيوناليسم فرهنگي عصر پهلوي دوم (مطالعه موردي: عبدالحسين زرين كوب)

Decline on the cultural nationalism of the second phahlavi era (case study : abdolhossein zarinkoub)

عبدالحسين زرين كوب از جمله اديبان و تاريخ پژوهان ايراني است كه آثار گوناگوني در زمينه هاي مختلف به رشته تحرير درآورد. انديشه انحطاط شناسانه از جنبه هاي پرمحتواي نوشته هاي اوست. او متاثر از ميراث فكري تاريخ نگاران عصر ناصري و متجددان نظريه پرداز دوره رضاشاه، به عوامل موثر بر انحطاط تمدن ايراني اسلامي پرداخت. زرين كوب در لابه لاي آثارش با مقايسه ادوار تاريخ ايران، نه فقط تبيين هاي پيشينيان را بازتوليد كرد، بلكه عناصري ديگر بر آن افزود. بر اين اساس، يكي از مهم ترين تلاش هاي وي براي خروج از اين وضعيت منحط، طرح دوباره مسيله انحطاط بود. او با طرح اين مسيله، با رويكردي تاريخي به انحطاط مزمن تاريخي ايران و تمدن اسلامي پرداخت. يافته هاي اين تحقيق، بر اساس روش تحليلي توصيفي نشان مي دهد كه زرين كوب راز و رمز چرايي انحطاط را به مولفه هايي همچون بي تسامحي، يوناني مآبي، جبرگرايي و خردستيزي نسبت مي دهد. وي توجه به مداراي ديني، بيگانه دوستي، آزادي فكر و خردورزي را براي سياست مداران امروزي جامعه ايران آموزنده و انحراف از اين ويژگي ها را مصيبت بار مي داند. از اين حيث، كانون انديشگي وي براي حل مسيله انحطاط در ايران پيشامدرن و معاصر، بازآفريني و استمرار عناصر فرهنگي و قومي برجاي مانده از گذشته تاريخي است.

Abdolhossein Zarrinkoob is one of the prolific Iranian writers and historians in modern times. He has written on a wide range of topics in various fields. Degenerative thought is one of the most important aspects of his writings. Influenced by the intellectuals of Nasserite historians and modernist theorists of the Reza Shah period, he addressed the factors affecting the decline of Iranian-Islamic civilization. In comparing the periods of Iranian history, Zarrinkoob not only reproduced the explanations of his predecessors but also added other elements to them. Accordingly, one of his most important efforts to get out of this degenerate state was reminding the issue of degeneration. By raising this issue, he addressed the historical decline of Iran and Islamic civilization based on a historical approach. The findings of this study, show degeneration comprises some elements such as pro-Greeks, determinism, and anti-rationalism. He, based on the analytical-descriptive method, argues that we should pay attention to religion, materialism, tolerance, freedom of thought, and good relations with other nations. He believes that rationality is important for the politicians of today's Iranian society, and adds that ignoring these characteristics is tragic. In this sense, his focus is on solving the problem of degeneration in pre-modern and contemporary Iran, recreating and perpetuating the cultural and ethnic elements that remained from the historical past.