ارزيابي نقدهاي مفسران معاصر شيعي بر روش تفسيري قرآن به قرآن علامه طباطبايي

Evaluation of Critiques of Contemporary Shiite Commentators on the Interpretive Method Qur'an to the Qur'an of Allameh Tabatabai

برخي از مفسران معاصر شيعه در خلال بهره‌گيري گسترده از تفسير الميزان، در مواردي نيز آراي مؤلف آن را مورد نقد قرار داده‌اند. پژوهش پيش‌رو كه با روش توصيفي-تحليلي و با استفاده از ابزار كتابخانه‌اي انجام شده، به‌‌بررسي صحت و سقم ادله‌يِ ناقدانِ آراي تفسيري مؤلف الميزان در بهره‌گيري از روش تفسيري قرآن به قرآن پرداخته است. مهم‌ترين اشكالات ناقدان به‌نظرات علامه غالباً مبتني بر قواعد ايشان در بهره‌گيري از دلالت‌هاي قرآني در تفسير آيات مي‌باشد كه عبارتنداز: بهره‌گيري ناصواب از روابط معنايي و قراين درون‌متني آيات، ناهماهنگي و عدم دلالت آيات مورد استناد علامه، مخالفت نظر علامه با سياق، ناسازگاري آراي مؤلف الميزان با ظاهر آيات، بدون شاهد و قرينه بودن نظرات علامه و مغايرت نظرات ايشان با آيات ديگر. بر اساس يافته هاي تحقيق، علامه در بهره‌گيري از روش تفسيري قرآن به قرآن بسيار موفق بوده و غير از موارد معدودي كه ناقدان با ادلّه و استنادات قابل اعتمادي آراي ايشان را نقد و رد نموده‌اند، اغلب نظرات ناقدان به‌دلايلي ازجمله درك نادرست و نقل غيرصحيح نظر علامه و همچنين ضعف ادلّه‌ي آنان در نقد ديدگاه مؤلف الميزان و اختلاف‌ با ايشان در روش و مستندات تفسيري، نامعتبر بوده و از صحت لازم برخوردار نمي‌باشد.

Some contemporary Shiite commentators have criticized the author's views in some cases while making extensive use of Al-Mizan interpretation. The leading research, which has been done by descriptive-analytical method and using library tools, has been examined the correctness of the arguments of the critics of the interpretive opinions of the author of Al-Mizan in using the interpretive method of the Qur'an to the Qur'an. The most important drawbacks of critics, according to Allameh, are often based on their rules in using Qur'anic meanings in interpreting verses, which are: incorrect use of semantic relations and contextual contexts of verses, inconsistency and lack of meaning of the verses cited by Allameh, opposition of Allameh's opinion to the style, incompatibility of the views of the Al-Mizan with the appearance of verses, without evidence and symmetry of Allameh's views and contradiction of his views with other verses. According to the research findings, Allameh has been very successful in using the method of interpreting the Qur'an to the Qur'an, and except for a few cases where critics have criticized and rejected his views with credible evidence and citations. Most of the critics' opinions are invalid for various reasons, such as misunderstanding and incorrect quotation of Allameh's opinion, as well as their weak arguments in criticizing the viewpoint of the author of Al-Mizan and interpretive documents are invalid and do not have the necessary accuracy.