رابطه استفاده از اينترنت با برنامه مطالعه دانشجويان در زمان شيوع پاندمي كويد19 (مطالعه موردي: دانشجويان دانشگاه فني و حرفه‌اي استان مازندران)

پيشينه و اهداف: دانشجويان به‌‌عنوان ركن و محور اصلي نظام آموزشي و دانشگاه هستند كه توجه به شرايط آنها و شناسايي موانع دست يابي شان به اهداف نظام آموزشي از اهميت ويژه اي برخوردار است. با توجه به شيوع ويروس كرونا از سال 2019  استفاده از ابزارهاي يادگيري الكترونيك توسط استادان و دانشجويان مورد توجه قرار گرفت و با اينكه مزاياي زيادي اين نوع از آموزش‌ها مي توانند داشته باشند، در سوي ديگر مي‌توانند مخاطراتي را هم براي دانشجويان و جوانان ايجاد كنند. از مزاياي استفاده از آن مي توان به دسترسي دانشجويان به منابع مطالعاتي بيشتر و امكان گوش كردن به تدريس براي دفعات زياد و همچنين صرفه جويي در وقت و هزينه به دليل عدم نياز به حضور فيزيكي اشاره كرد. يكي از مهم‌ترين مضرات آن استفاده بيش از حد و غيرضروري از اينترنت به بهانه مطالعه و شركت در كلاسهاي آموزش مجازي است كه امكان كنترل ميزان استفاده از آن توسط والدين را مشكل تر مي كند.  پديده استفاده بيش از اندازه و غيرضروري از اينترنت و فضاي مجازي مي تواند منجر به اختلال عملكرد رواني و آموزشي دانشجويان شود كه به‌عنوان استفاده اينترنتي شناخته مي شود. هدف از اين پژوهش بررسي رابطه استفاده نادرست از اينترنت با برنامه مطالعه دانشجويان دوره كارشناسي دانشگاه فني و حرفه اي استان مازندران در زمان شيوع پاندمي كويد19 است.روش‌ها‌: تحقيق از نوع پيمايشي بود. از ميان حدود13500 نفر از دانشجويان كارشناسي دانشگاه فني و حرفه اي مازندران در سال تحصيلي 14001399،  تعداد 550 دانشجو براساس انتخاب تصادفي برگزيده شده و مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار گردآوري داده ها، در قسمت متغير مستقل پرسش‌نامه استاندارد يانگ (1998) و قسمت متغير وابسته پرسش‌نامه محقق ساخته است كه داراي اعتبار صوري بوده  كه در آن پايايي متغير اعتياد به اينترنت 0.88 و متغير برنامه مطالعه دانشجويان برابر 0.91 محاسبه شد. در اين مطالعه براي بررسي رابطه ميان متغيرهاي پيش‌بين و ملاك علاوه بر آزمون هاي پيرسون، رگرسيون چندمتغيره و تحليل مسير از روش اندازه گيري اشتراك اطلاعاتي (Mutual Information) نيز استفاده شده است. اين روش نه تنها ميزان وابستگي خطي بين دو متغير تصادفي را بررسي مي‌كند؛ بلكه وابستگي غير خطي را هم اندازه گيري مي كند. اين روش كاربرد بسيار زيادي در نظريه اطلاعات دارد.يافته‌ها: نتايج نشان داد كه متغير كل استفاده از اينترنت رابطه معكوس و معني‌داري در حد متوسط با متغير برنامه مطالعه دانشجويان دارد (0.35 = ضريب پيرسون). و اينكه هر 5 مؤلفۀ متغير استفاده از اينترنت) تأثير اينترنت بر تأخير كارها، ترجيح بودن در اينترنت نسبت به كارها، ميزان وابستگي به اينترنت ، اعتراض ديگران در استفاده افراطي از اينترنت و پناه آوردن به اينترنت به دليل شرايط) رابطه معكوس و معني داري با متغير برنامه مطالعه دانشجويان دارند. اين 4 مؤلفۀ اول توانستند 0.17 درصد از واريانس متغير برنامه مطالعه دانشجويان را تبيين نمايند. در اندازه‌گيري وابستگي بين متغيرهاي استفاده از اينترنت و برنامه مطالعه دانشجويان با دو روش اندازه گيري اشتراك اطلاعاتي و ساير روش‌ها با وجود تفاوتهاي جزئي به هم نزديك بودند.نتيجه‌گيري: به نظر مي رسد وابستگي و استفاده نادرست از اينترنت به دو حالت متفاوت ناخودآگاه و خودآگاه با نتيجه برنامه مطالعه دانشجويان ارتباط دارد. نتيجه نشان مي دهد كه در بين مؤلفه هاي استفاده از اينترنت، تأثير اينترنت بر تاخير كارها بيشترين رابطه را با متغير برنامه مطالعه دانشجويان دارد. مؤلفه اعتراض ديگران در استفاده افراطي از اينترنت به دليل تأثيرپذيري از اعتراض خانواده و اطرافيان روي برنامه مطالعه دانشجويان رابطه مستقيم و مثبتي را نشان مي دهد؛ اما با تأثيرپذيري غيرمستقيم از ابعاد ديگر استفاده اينترنتي، اثر مستقيم و مثبت بر روي متغير برنامه مطالعه دانشجويان كم رنگ شده است.