نقش صنعت نفت در الگوي توسعه فيزيكي نفت شهرها(مطالعه موردي: نفت شهر آبادان)

An Analysis of the Spatial- physical Development Pattern of Industrial Cities (A Case Study of Abadan)

نتايج نشان داده كه بر اساس شاخص تحليل جدايي گزيني در سال 1360ساختار فضايي- كالبدي شهر آبادان از نوع تمركز با جدايي گزيني نسبي بوده است. نتايج آزمونt حاكي از آن است كه بين محلات وابسته به صنعت نفت با ساير محلات شهري شهر آبادان در شاخص بافت پر، تفاوت معني‌داري وحود داردچنان كه نتايج برگرفته از مدل موران نشان داد صنعت نفت توانست با ايجاد خدمات بيشتر زمينه ساخت و سازهاي زياد و متراكم را در محلات وابسته به‌خود نسبت به ساير محلات فراهم آورد و زمينه‌ي ايجاد نوعي تمركز شديد كالبدي و الگوي رشد متمركز و خوشه‌اي را به‌وجود آورد. اما در سال 1390 محلات زيادي با درصد بافت پر در ساختار شهر ظهور و سبب شده كه محلات پر تراكم به لحاظ بافت شهري در شهر آبادان به‌صورت پراكنده توزيع شوند و الگوي رشد كالبدي از متمركز و خوشه‌اي سال 1360 به الگوي تمركز كمتر(پراكنده) و تصادفي 1390 تغيير دهند. همچنين نتايج آزمون ضريب همبستگي پيرسيون نشان از عدم ارتباط قوي و معني‌دار بين مهاجرين وارد شده به شهر با دو شاخص تعداد شاغلان صنعت نفت و تعداد پروانه‌هاي ساختماني صادر شده دارد. از اين رو از سال 1360 تا 1390 عاملي همچون بازسازي شهر پس از جنگ به‌همراه ساير تغييرات كالبدي- فضايي نحوه و گسترش شهر را تحت تأثير خود قرار داده است و الگوي رشد شهر را از حالت خوشه‌اي به سمت پراكنده سوق داده است.

The results of the present study showed that according to the selective separation analysis index in 1360, the physical-spatial structure of Abadan was of the type of concentration with relative selective separation. The results of the t-test indicate that there is a significant difference between the areas related to the oil industry and other urban areas of Abadan in terms of the texture index. As the results derived from Moran's model showed, by creating more services, the oil industry was able to provide the basis for many dense constructions in its dependent localities compared to other localities and the basis for creating a kind of intense physical concentration and a concentrated and cluster growth pattern. But in 1390, many neighborhoods with a percentage of dense tissue appeared in the structure of the city, causing very dense neighborhoods to be scattered in terms of urban texture in Abadan, and the pattern of physical growth changed from concentrated and clustered in 1360 to a pattern of less concentration (scattered) and randomly change 1390. Also, the results of Pearson's correlation coefficient test show that there is no strong and significant relationship between the immigrants who entered the city and the number of oil industry workers, and the number of construction permits issued. Therefore, from 1360 to 1390, a factor such as the reconstruction of the city after the war, together with other physical-spatial changes, influenced the city's mode and expansion and pushed the city's growth pattern from a cluster to a scattered one.