شناسايي مؤلفه‌هاي اثرگذار بر افزايش ميزان تاب‌آوري اقتصادي و اجتماعي شهري در مواجهه با بحران زلزله مطالعه موردي: شهرستان بروجرد

Identifying the Components Affecting the Increase of Urban Economic and Social Resilience while Facing with Earthquake Crisis (A Case Study of Boroujerd)

تاب‌آوري يكي از مؤثرترين روش‌ها براي دستيابي به پايداري در برابر زلزله است؛ بنابراين مي‌توان از آن به عنوان راه‌حلي براي تقويت جوامع استفاده كرد. هدف اين پژوهش مطالعه ابعاد مؤثر در افزايش تاب‌آوري شهرستان بروجرد در مواجهه با بحران زلزله است. روش تحقيق توصيفي– تحليلي است. جمع‌آوري داده‌ها از طريق پرسش‌نامه بوده است؛ حجم نمونه‌ با استفاده از فرمول كوكران 330 نفر است. براي تجزيه و تحليل داده‌ها، از آزمون T تك‌نمونه ­اي، مدل تحليل رگرسيون و Tدو نمونه‌اي مستقل استفاده شده است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه در ميان زيرشاخص‌هاي مربوط به ابعاد تاب‌آوري اجتماعي، زيرشاخص دسترسي به امكانات رفاهي داراي كمترين ميانگين(3.02) و زيرشاخص سرمايه اجتماعي داراي بيش‌ترين ميانگين(3.49) بوده است. هم‌چنين در ميان زيرشاخص‌هاي مربوط به تاب‌آوري اقتصادي، زيرشاخص توانايي جبران خسارت با ميانگين 2.83 كمترين و توانايي بازگشت به شرايط مناسب بيشترين ميانگين(3.97) را به خود اختصاص داده‌اند. نتايج تحليل رگرسيون نيز با توجه به ميزان بالاي F(91.03) و سطح معناداري زير 0.05 درصد معنادار است. همچنين نتايج T دو نمونه‌اي مستقل براي مقايسه نظرات كارشناسان و مردم در مورد ابعاد تاب‌آوري اجتماعي بيانگر آن است كه تفاوتي ميان نظرات اين دو دسته مشاهده نمي‌شود؛ اما در مورد برخي زير متغيرهاي اقتصادي(ميزان يا شدت خسارت، توانايي جبران خسارت) و مؤلفه كلي بعد تاب‌آوري اقتصادي نظر كارشناسان و مردم متفاوت است.

Resilience is one of the most effective ways in achieving sustainability at the time of earthquakes. So it can be used as a way to strengthen the communities. This study aims to identify the effective dimensions in increasing urban resilience while confronting with earthquake crisis in Boroujerd. The research method is descriptive-analytical. We used a questionnaire to obtain the necessary data. The sample size was 330 based on Cochran's formula. We analyzed the data by a single-sample T-test, multiple regression analysis models, and an independent t-test. The findings show that among the sub-indices related to the dimensions of social resilience, the sub-index of access to welfare facilities has the lowest average (3.02) and the social capital sub-index has the highest average (3.49). Also, among the sub-indices related to economic resilience, the sub-indicator of the ability to compensate for damage has the lowest average of 2.83 and the ability to return to suitable conditions has the highest average (3.97). The results of the regression analysis are also significant due to the high level of F (91.03) and the significance level below 0.05%. Also, the T results of two independent samples for comparing the opinions of experts and people about the dimensions of social resilience indicate that there is no difference between the opinions of these two groups. However, regarding some economic sub-variables (the amount or severity of damage, the ability to compensate) and the general component of the economic resilience dimension, the opinions of experts and people are different.