كاربرد نشانگر ISSR جهت ارزيابي تنوع ژنتيكي بين و درون گونه‌اي چاودار

چاودار يكي از گياهان زراعي مهم ايران با نام علمي Secaleمتعلق به خانواده گندميان (Poaceae) مي باشد. در اين پژوهش تنوع ژنتيكي 39 جمعيت چاودار از مناطق مختلف ايران، آمريكا و شوروي با نشانگر ISSR مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج بدست آمده نشان داد كه 8 آغازگر ISSR 48 باند توليد كردند كه شامل 18 باند چندشكل (37.5 درصد چندشكلي) بود. ميانگين ميزان اطلاعات چندشكلي (PIC) 0.15 و شاخص نشانگر (MI) در آغازگرهاي ISSR معادل 2.7 عدد بود. بيشترين مقدار PIC (0.3) مربوط به آغازگر 6+5 و بيشترين MI (0.96) مربوط به آغازگر 6+1 بود. پس از مشاهده محصول هاي واكنش زنجيره اي پليمراز بر روي ژل آگارز و امتيازدهي باندهاي DNA، تجزيه و تحليل با نرم افزار NTSYS انجام شد. دندروگرام تجزيه خوشه اي با روش UPGMA و ضريب تشابه جاكارد جمعيت هاي چاودار را به 9 گروه تقسيم كرد كه نتايج گروه بندي آن با گروه بندي تجزيه مولفه هاي اصلي مطابقت داشت. نتايج تجزيه واريانس مولكولي بيانگر تنوع درون گونه اي بيشتر از تنوع بين گونه اي بود. ميانگين تنوع ژني ني (h) 0.350 و ميانگين شاخص شانون (I) در گونه هاي چاودار 0.523 بود كه بيانگر تنوع خوب درون گونه ها مي باشد. نتايج نشان داد كه نشانگر ISSR ابزار مفيدي در تعيين تنوع ژنتيكي درون و بين گونه اي چاودار است.