چينه‌نگاري توالي ووچياپينگين و چانگزينگين پيشين بر مبناي آمونوئيدها در شمال باختر ايران

توالي رسوبات پيرامون مرز پرمين - ترياس در منطقۀ جلفاي آذربايجان از ديدگاه سنگ چينه‌نگاري، مشتمل بر سنگ آهك‌ها و شيل‌هاي لايه‎‍هاي جلفاي پاييني و بالايي، شيل‌هاي عضو زال و سنگ آهك‌هاي حاوي Paratirolites سازند علي‎‍باشي و طبقات شيلي - كربناتۀ سازند اليكاست. لايه‎‍هاي جلفاي پاييني سرشار از فسيل انواع زيستمندان كف‌زي نظير بازوپايان و مرجان‌هايند، ضمن اينكه لايه‎‍هاي جلفاي بالايي و طبقات سازند علي‌باشي حاوي زيستمندان پلاژيك بسياري نظير آمونوئيدها، ماهي‌ها و كنودونت‌هايند. توالي‌هاي يادشده پيش از اين، از ديدگاه‌هاي مختلف ديرينه‌شناختي و ژئوشيميايي بررسي شده‌‌اند، اگرچه اغلب اين مطالعات متمركز بر طبقات پيرامون مرز پرمين - ترياس بوده است. در پژوهش حاضر، فون آمونوئيدي به‌دست‌آمده از طبقات قديمي‌تر پيرامون مرز ووچياپينگين - چانگزينگين در چهار برش چينه‌شناسي درۀ ارس، علي‌باشي 1، علي‌باشي 4 و زال بررسي شده است. بر اين اساس، 14 جنس و 22 گونه از اين آمونوئيدها شناسايي شده و در قالب پنج بايوزون مختلف دسته‌بندي شده‌اند. بايوزون Araxocers latissimum از لايه‎‍هاي جلفاي پاييني و بايوزون Vedioceras ventrosulcatum از لايه‎‍هاي جلفاي بالايي، مؤيد سن ووچياپينگين و نيز بايوزون‎‍هاي Iranites transcaucasius- Phisonites triangulus، Dzhulfites nodosus و Shevyrevites shevyrevi از عضو زال به سن چانگزينگين‌اند كه همخواني خوبي را با سن‌هاي ارائه‌شده بر مبناي كنودونت‌ها نشان مي‌دهند.