عنوان مقاله :
انگيزه‌هاي تعاملي در همسويي/ ناهمسويي در ترجمه: ارزيابي چگونگي بازتاب «ديگري» در برگردان نهادي از گفتمان‌هاي سياسي
عنوان به زبان ديگر :
Interactive Incentives in Di- and/or Con-vergence in Translation: Evaluating Representations of the ‘Other’ in Institutional Translations of Political Discourses
پديد آورندگان :
حسنوندي، سمير دانشگاه اصفهان - گروه زبان انگليسي، اصفهان، ايران , حسابي، اكبر دانشگاه اصفهان - گروه زبان انگليسي، اصفهان، ايران , كتابي، سعيد دانشگاه اصفهان - گروه زبان انگليسي، اصفهان، ايران
كليدواژه :
ارزيابي ترجمه , بازتاب ديگري , گفتمان سياسي , نظريۀ مجاورت , انگيزه‌هاي تعاملي
چكيده فارسي :
انجام پژوهش حاضر از آنجايي ضرورت دارد كه بر نقش تعيين‌كنندۀ اختيارات و محدوديت‌هاي زباني، كاربردشناختي و شناختي در رخداد همسويي يا ناهمسويي در امر ترجمه تأكيد مي‌كند و به ارزيابي چگونگي بازتاب هَستار «ديگري» در ترجمۀ نهادي از گفتمان‌هاي سياسي مي‌پردازد. مسئلۀ اصلي پژوهش حاضر پاسخ به اين پرسش است كه بروز همسويي يا ناهمسويي بين متون مبدأ و برگردان‌هاي نهادي در مورد «ديگري» و تشريح تهديدهاي آن، ناشي از چه انگيزه‌ها و عواملي مي‌تواند باشد؟ با استفاده از «نظريّۀ مجاورت» تعداد 20 نمونه از سخنراني‌هاي مقام معظّم رهبري در فاصلۀ بين سال‌هاي 1394-1398 را كه به تشريح هَستار ديگري و تهديدهاي آن عليه جمهوري اسلامي مي‌پردازند، تحليل و بررسي شد. تحليل داده‌ها نشان مي‌دهد كه برگردان‌هاي نهادي از سخنراني‌ها و بيانات رهبري از همسويي حداكثري با متون مبدأ برخوردار هستند. بااين‌وجود، تحليل داده‌ها موارد جزئي ناهمسويي در سطح ساختمان «وجهيت» و «وجه» را نشان داد، امّا اين موارد تغييرات معنايي فاحشي در كلّيت پاره‌گفتار پديد نياورده‌اند. در بررسي عوامل و انگيزه‌هاي مؤثر در بروز همسويي يا ناهمسويي به اين نتيجه رسيديم كه عوامل درون‌زباني و عوامل برون‌زباني متنوّع از جمله جايگاه سياسي توليدكنندۀ متن، نهاد متولي ترجمه و هدف از ترجمه در تعاملي ديالكتيك زمينه‌اي را براي مترجم فراهم مي‌كنند تا بين متون مبدأ و مقصد همسويي يا ناهمسويي ايجاد كند.
چكيده لاتين :
The significance of the present study is that it emphasizes the decisive role of
linguistic, pragmatic and cognitive parameters in the occurrence of di- and/or convergence
in translation. The present study aims at evaluating discursive
representations of ‘Other’ in institutional translations of political discourses. This
paper strives to probe into the underlying factors and incentives in the rise of diand/
or con-vergence in the source and target texts as construing the ‘Others’ and
their emerging threats. Employing Proximisation Theory, we embarked upon
analyzing 20 instances of the Iranian Supreme Leader’s speeches in which he
characterizes the ‘Other’ and construes their threats against the Islamic Republic of
Iran. Our analyses of data indicated that the institutional translations of the original
speeches enjoy maximum con-vergence with the source texts even though there was
only meager di-vergence between source and target texts in modal and aspectual
structures. However, the reported instances of di-vergence brought about less
significant semantic and conceptual differences in construing the threats.
Furthermore, regarding the underpinning factors and incentives for the emergence
of di- and/or con-vergence, we argued that there was a strong dialectic relationship
between linguistic and extra-linguistic factors, such as the subject position of the text
producer, the translating institution and objectives of translating, providing a base
ground for the translator to follow divergence or convergence.
عنوان نشريه :
مطالعات زبان و ترجمه
