پيش بايست ها، تسهيل كننده ها و موانع مشاركت فعال دانشگاهي دانشجويان در آموزش عالي كشاورزي ايران: مطالعه كيفي

Prerequisites, Facilitators and Barriers to Student Engagement in Iranian Universities of Agricultural Sciences: Qualitative Research

هدف پژوهش حاضر، شناسايي پيش ­بايست ­ها، تسهيل­ كننده­ها و موانع مشاركت فعال دانشگاهي دانشجويان در آموزش عالي كشاورزي ايران بود. روش پژوهش: اين پژوهش داراي رويكرد كيفي بوده كه به روش پديدارشناسي انجام شد. مشاركت ­كنندگان در اين مطالعه شامل 16 مدير دانشگاهي و عضو هيئت علمي و 22 دانشجوي سال­هاي سوم و چهارم مقطع كارشناسي پرديس كشاورزي و منابع­ طبيعي دانشگاه تهران، دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان، دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان و دانشكده كشاورزي و منابع­طبيعي دانشگاه گنبدكاووس بودند كه براساس نمونه­ گيري مبتني بر هدف با حداكثر تنوع انتخاب شدند. ابزار گردآوري اطلاعات، مصاحبه عميق نيمه­ساختاريافته­ بود و تحليل داده­ها براساس راهبرد هفت­ مرحله­ اي كلايزي انجام شد. يافته‌ها: تحليل يادداشت­هاي حاصل از مصاحبه به شناسايي 182 گزاره مفهومي منجر شد. يافته ­ها مشتمل بر شش فرا­مضمون مربوط به پيش ­بايست­ هاي مشاركت فعال شامل خط ­مشي­ گذاري دانشجو­محور، امكانات فيزيكي، نظارت و مديريت كارآمد، ويژگي­هاي فردي، شهروندي فعال و فرهنگ­سازي؛ شش فرا­مضمون مربوط به تسهيل­ كننده­ها شامل سيستم مالي، سيستم اجرايي پويا، عوامل شناختي، نظام ارزيابي، نظام اطلاعات و ارتباطات؛ و پنج فرا­مضمون مربوط به موانع مشاركت فعال دانشجويان شامل موانع فردي، ساختاري/آموزشي، فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي طبقه ­بندي شدند. نتيجه‌گيري: براساس نتايج، الگوي مبتني بر پيش ­بايست­ ها، تسهيل­ كننده­ها و موانع مشاركت فعال دانشجويان در دانشگاه مي­تواند راهگشاي برنامه ­ريزان دانشگاه در جهت جلب مشاركت بيشتر دانشجويان در فعاليت­هاي دانشگاهي باشد تا از اين طريق در جهت فراهم ­سازي پيش ­بايست ­ها، افزايش تسهيل ­كننده­ها و رفع موانع موجود گام­هاي صحيح، سريع، نظام­ مند و در عين حال بدون شتاب­زدگي برداشته شود.

The aim of this study was to identify the prerequisites, facilitators and barriers to academic engagement of students in Iranian agricultural higher education. Methods: This research has a qualitative approach that was carried out by phenomenological method. Participants in this study included 16 university administrators and faculty members and 22 third and fourth undergraduate students from the Campus of Agriculture and Natural Resources at the University of Tehran, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Khuzestan University of Agricultural Sciences and Natural Resources and the College of Agriculture and Natural Resources of Gonbad Kavous University which have been selected based on purposive sampling with maximum diversity. The data collection tool was a semi-structured indepth interview and the data analysis was performed based on Colaizzi’s seven-step method. Results: By analyzing the interview notes, 182 conceptual propositions were identified. Findings include six main themes related to the prerequisites for student engagement, including student-centered policy-making equipments, efficient supervision and management, personal characteristics, active citizenship, and culture- promotion; Six main themes related to facilitators including financial system, dynamic executive system, cognitive factors, evaluation system, information system and communication; an‎d five main themes related to barriers, including individual, structural / educational, cultural, social, and economic barriers, were categorized. Conclusion: According to the results the model based on prerequisites, facilitators and barriers for student engagement in the university can pave the way for university planners to take the right, fast, systematic and also without haste steps to in order to provide prerequisites, increase of facilitators and remove existing obstacles.