تحول مفهوم مسئوليت كيفري فردي در پرتو چندپارگي حقوق بين‌الملل

The Development of Individual Criminal Responsibility in light of International Law Fragmentation

مفهوم «چندپارگي حقوق بين‌الملل» از 150 سال قبل به ادبيات حقوقي راه‌ يافته و بيانگر تعامل ميان طرفداران كثرت و وحدت حقوق بين‌الملل است. نهادهاي دادرسي متعددي پديد آمده‌اند كه تكثر آنها موجب چندگونگي تفسيرهاي هنجاري (بعد هنجاري چندپارگي) و سازوكارهاي شكلي و صلاحيت‌هايي قضايي (بعد ساختاري چندپارگي) شده و نگراني از عدم انسجام در تفسير و توسعۀ حقوق بين‌الملل را منعكس كرده است. آثار پديدۀ چندپارگي حقوق بين‌الملل در حقوق بين‌الملل بشر نيز منعكس‌ شده و تصميمات مراجع مربوط، تفاسير جديدي را نشان مي‌دهند. اين نوشتار در حوزۀ مسئوليت كيفري بين‌المللي به مقايسۀ هنجارهاي يكساني مي‌پردازد كه در بستر رژيم‌ها يا سازوكارهاي متفاوت، معاني و گسترۀ گوناگوني يافته‌اند. مقالۀ حاضر به بررسي دگرديسي‌هاي ناشي از تغيير در هنجارهاي معاهداتي حقوق بين‌الملل بشر در حوزۀ مسئوليت فردي بين‌المللي و بررسي تأثير پديدة چندپارگي حقوق بين‌الملل در گسترش استانداردهاي حقوق بين‌الملل بشر در حوزۀ مسئوليت كيفري بين‌المللي مي‌پردازد.

The concept of fragmentation of international law entered legal literature about 150 years ago. It represents the interaction between the proponents of plurality and unity in international law. The establishment of various international courts and tribunals has led to the plurality of interpretations in the realm of norms (the normative aspect of fragmentation) as well as jurisdictions (the institutional aspect of fragmentation). It also reflects the concern over incoherence in the development and interpretation of international law. The consequences of international-law fragmentation have ensued in international human rights law too. This article attempts to compare identical norms on international criminal responsibility which have acquired different meanings under different regimes or mechanisms. It deals with changes to human rights treaty norms in the realm of international individual responsibility. The paper will also examine the effect of international-law fragmentation on the development of human rights standards.