پديد آورندگان :
دودانگه بالاخاني، مريم سازمان تحقيقات،آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم باغباني - پژوهشكده ميوه هاي معتدله و سردسيري، كرج، ايران , داميار، سيما سازمان تحقيقات،آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم باغباني - پژوهشكده ميوه هاي معتدله و سردسيري، كرج، ايران , كلانتري، سيامك دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني، كرج، ايران , حسني، داراب سازمان تحقيقات،آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم باغباني - پژوهشكده ميوه هاي معتدله و سردسيري، كرج، ايران
كليدواژه :
سيب , گلدهي , زودگل , ريزش ميوه , ارقام زودرس و ارقام ميان رس
چكيده فارسي :
در طي دو دهه گذشته ذخاير ژنتيكي با ارزشي از سيب جمع آوري و در كلكسيون سيب بومي كشور در كرج كشت و نگهداري مي شود. در اين پژوهش خصوصيات فنولوژيكي و پومولوژيكي 15 ژنوتيپ اميد بخش سيب گزينش شده در مقايسه با دو رقم گالا و گلدن دليشز به عنوان شاهد در سال هاي 1391 و 1392 در ايستگاه تحقيقات باغباني كمالشهر در كرج مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفتند. تنوع قابل توجهي از نظر صفات فنولوژيكي و مرفولوژيكي در ميان ژنوتيپ‌ها مشاهده شد. ژنوتيپهاي T-R1 و SH-R زودگل ترين و ژنوتيپ B-K-KHديرگل ترين بودند. گروه هايي از ژنوتيپ‌ها داراي هم پوشاني از نظر زمان گلدهي بودند و در نتيجه ژنوتيپ ها از اين نظر به زودگل، ميان گل و ديرگل تقسيم بندي شدند. از نظر ميزان ريزش ميوه قبل از برداشت، ژنوتيپ T5كمترين ميزان ريزش و ژنوتيپKH-1 داراي بيشترين ريزش بود. ژنوتيپ SSBبيشترين طول ميوه، قطر ميوه، وزن ميوه و همچنين سفتي گوشت ميوه و ژنوتيپ GO-N3 كمترين مقدار اين صفات را داشتند. ژنوتيپ M-N10از نظر عطر، طعم و بافت ميوه و قابليت پذيرش كلي برتر بود. شيرين‌ترين ميوه مربوط به رقم"گلدن دليشز" و ترش‌ترين ميوه مربوط به ژنوتيپ T5 بود. ژنوتيپ H1-SH به همراه GO-N3 زودرس ترين ژنوتيپ ها بودند. با توجه به نتايج اين پژوهش، ژنوتيپ هاي M-N10، M-N8 و H1-SH از لحاظ مطلوبيت كلي خصوصيات پومولوژيكي و حسي برتر از ساير ژنوتيپ ها بودند. در نهايت از ميان ژنوتيپ هاي اميدبخش سيب مورد بررسي و ارزيابي ژنوتيپ هاي M-N10،M-N8 و H1-SH به عنوان ارقام جديد سيب زودرس و ميان رس به ترتيب با نام هاي نيما، زاگرس و شمين در سال 1400معرفي شدند.
چكيده لاتين :
During the last two decades, valuable apple genetic resources have been collected and planted in the collection of native apple in Karaj, Iran. In present study, the phenological and pomological characteristics of 15 apple promising genotypes with cv. Golden Delicious and cv. Gala, as control cultivars were evaluated in Kamalshahr field station, Karaj, Iran, in 2012 and 2013. Considerable diversity for phenological and morphological traits was observed among apple genotypes. T-R1 and SH-R genotypes were the earliest flowering and B-K-KH was the latest flowering genotype. Apple promising genotypes showed overlapping for flowering time and grouped into early flowering, medium flowering and late flowering genotypes. T5 genotype had the lowest before harvest fruit drop, while KH-1 genotype had the highest fruit drop. SSB genotype had the highest fruit length, fruit diameter, fruit weight and flesh firmness, and in contrary GO-N3 genotype had the lowest values for these traits. M-N10 genotype was superior for fruit aroma, fruit taste and texture as well as overall fruit acceptability. The sweetest fruit belonged to "Golden Delicious" and the most sour fruit related to genotype T5. H1-SH genotype as well as GO-N3 were the earliest ripening cultivars. According to the results of this study, M-N10, M-N8 and H1-SH genotypes were superior in comparison with other apple promising genotypes for the overall acceptability of pomological and organoleptic characteristics. Finally, the M-N10, M-N8 and H1-SH genotypes were released in 2021 as new early and medium ripening apple cultivars with the names of Nima, Zagros and Shamin, respectively.
