ارائه الگوي بومي سوت‌ زني در سازمان‌هاي ايراني با استفاده از تئوري داده‌ بنياد

Developing a Model of Whistleblowing in Iranian Organizations by Using Grounded Theory

هر از چندگاهي شنيده يا ديده مي‌شود كه فلان سازمان يا شركت يا بنگاه اقتصادي، مالي، سياسي، فرهنگي و آموزشي دچار نوعي فساد از درون و يا بيرون شده است. تاكنون اقدامات مختلف و متعددي درزمينة مبارزه با فساد در كشور در قالب تصويب قوانين و ايجاد نهادهاي نظارتي صورت گرفته است، اما هيچ‌كدام از موارد مذكور آن‌طور كه بايد و شايد نتوانسته‌اند در راه مبارزه با فساد موفق عمل كنند. به همين دليل مي‌بايست رويكرد ديگري در مبارزه با فساد در پيش گرفته شود. در ساليان اخير توجه كشورهاي پيشتاز در مبارزه با فساد از توجه صرف به ساختارها و نهادهاي قانوني به سمت استفاده از ظرفيت‌هاي موجود در نظارت عمومي و يا به تعبيري سوت‌زني تغيير كرده است. با توجه به تأثيرات و پيامدهاي سوت‌زني بر عملكرد سازمان‌ها پژوهش حاضر تلاش دارد تا براي اولين بار در كشور پديده سوت‌زني را با رويكرد سيستمي و استفاده از طرح نظام‌مند نظريه داده‌بنياد، با بهره‌گيري از تجارب واقعي سوت‌زنان فعلي و گذشته سازمان‌ها در بافت فرهنگي كشور مورد بررسي قرار دهد. اين مدل مي‌تواند به‌نوعي وضعيت سوت‌زني در كشور را از ورودي‌هاي سوت‌زني گرفته تا خروجي‌هاي آن به صورت ملموس به تصوير كشاند. درواقع تجربه زيسته سوت‌زني سوت‌زنان در اين پژوهش در قالب يك مدل جامع قرار گرفت و چيستي، چرايي، چگونگي و پيامدهاي مورد انتظار اين پديده در بافت فرهنگي كشور كشف شد.

From time to time it is heard or seen that some organizations, companies, or economic, financial, political, cultural, and educational enterprises have suffered some corruption from inside or outside. So far, various measures have been taken to combat corruption in the country by passing laws and establishing regulatory bodies, but none of these cases have succeeded in the fight against corruption as they should and perhaps have not. For this reason, another approach must be taken in the fight against corruption. In recent years, the focus of leading countries in the fight against corruption has shifted from mere attention to legal structures and institutions to the use of existing capacities in public oversight, or in other words, whistleblowing. Considering the effects and consequences of whistleblowing on the performance of organizations, the present study attempts to examine the whistleblowing phenomenon for the first time in the country with a systematic approach by using grounded theory and the real experiences of current and past whistleblower organizations in a cultural context. This model could depict the situation of whistleblowing in the country from whistleblowing inputs to its outputs in a tangible way. The experience of whistleblowing in this study was in the form of a comprehensive model and what, why, and how expected consequences of this phenomenon were discovered in the cultural context of the country.