دادخواست الكترونيكي: ماهيت و چالش‌هاي ناشي از ثبت آن

Electronic Petition: The Legal Nature and Challenges of Registration

امروزه در نظام هاي حقوقي مختلف استفاده از سيستم‌هاي الكترونيك در دادرسي‌ توسعه يافته است. در نظام حقوقي ايران نيز قوه قضائيه از طريق دفاتر خدمات الكترونيك قضايي نسبت به پذيرش و ثبت دادخواست الكترونيك اقدام مي‌كند. بخش عمده مقررات راجع به ثبت دادخواست الكترونيك از طريق بخشنامه و آئين‌نامه تنظيم شده و در قانون آئين دادرسي مدني و ساير قوانين مرتبط، مقررات خاصي راجع به اين موضوع يافت نمي‌شود. از اين رو، در اين مقاله برآنيم تا ضمن تبيين ماهيت دادخواست الكترونيك، انواع خطا يا اشتباه در ثبت مندرجات دادخواست الكترونيك و طرق احتمالي جبران خطا را بررسي كنيم. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه دادخواست الكترونيك نوعي سند الكترونيك عادي مطمئن است و انصراف از مندرجات ناشي از خطا در متن دادخواست الكترونيك يا اصلاح آن‌ها، هرچند كه اساساً امكانپذير است، ليكن تابع مقررات آئين دادرسي مدني در خصوص مورد خواهد بود؛ به اين معنا كه تا حد امكان بايستي ماهيت اقدام يا راهكار اصلاحي با عناوين و نهادهاي شناخته شده در دادرسي مدني از قبيل استرداد دادخواست يا دعوا، افزايش يا كاهش يا تغيير خواسته و رفع نقص يا رفع ابهام از دادخواست، تطبيق داده شده و مقررات حاكم بر هر يك از آنها در خصوص مورد مراعات گردد. نتايج اين پژوهش مي‌تواند در ارتقاي كيفيت دادرسي و همچنين، سرعت و دقت دادرسي مؤثر باشد.

AbstractNowadays, the use of electronic proceedings has been developed in various legal systems. In our legal system, the Judiciary now accepts and registers electronic petitions through the Electronic Judicial Service Offices. Most of the regulations governnig electronic filing of lawsuits are regulated by directive and bylaws and no specific provisions in this regard are found in Civil Procedure Code and other related regulations on this subject. So, in this article we will try to explain the Legal nature of electronic petition. In addition, various kinds of error or mistake in registration of contents of electronic petition and possible reliefs will be analysed. The findings of research show that electronic petition is an unofficial secure electronic document and withdrawal or modification of the error contents, although essentially possible, shall be subject to the provisions of the Civil Procedure Code accordiong to the case. This means that, as far as possible, the nature of corrective action or approach should be adapted to the well-known titles and institutions in civil procedure, such as the return of a petition or litigation, the increase or decrease or change of claim, and the completion or explanation of the petition, while observing the rules governing each of them. The results of this research may improve the quality, the speed and the accuracy of proceedings.