بررسي تاثير آموزش مبتني بر شواهد بر خود مراقبتي بيماران مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس مراجعه كننده به انجمن ام اس شهرستان سنندج در سال 1398

Investigating the effect of evidence-based education on self–care in patients with multiple sclerosis referred to the Sanandaj MS society in 2019

مولتيپل اسكلروزيس يك بيماري مزمن، پيش رونده و تحليل برنده غلاف ميلين سلول هاي سيستم اعصاب مركزي است. اين بيماري نيازمند انجام رفتارهاي خودمراقبتي و مبتني بر شواهد شامل استنتاج و كاربرد بهترين شواهد علمي موجود در تلفيق با شرايط بيمار است. روش پژوهش اين يك پژوهش كارآزمايي باليني و مداخله اي بود كه 90 بيمار مراجعه كننده به انجمن مولتيپل اسكلروزيس مركز پزشكي توحيد سنندج به روش در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفي در دو گروه 45 نفره اختصاص داده شدند. ابزارهاي گردآوري داده ها پرسشنامه هاي اطلاعات دموگرافيك، ويژگيهاي باليني و پرسشنامه خودمراقبتي مروتي شريف آباد و همكاران (1395) بود. در دو گروه مداخله وكنترل پيش آزمون به عمل آمده، سپس 7 جلسه آموزشي (هر هفته دو جلسه) هر جلسه به مدت 30 الي 45 دقيقه بر اساس تمايل نمونه ها در دو كلاس 22 تا 23 نفره در دو ساعت 9 تا 10 ويا 12 تا 13 برگزار شد. در ابتدا از بيماران نياز سنجي كلي بعمل آمد سپس با شواهد و متون مقايسه و تطبيق داده شد و در نهايت محتواي آموزشي خود مراقبتي مناسب با توجه به شواهد بروز و معتبر براي بيماران در نظر گرفته شد. بعد از اتمام مداخله در فاصله 4 هفته پس آزمون از هر دو گروه پس آزمون بعمل آمد. براي بررسي نرمال بودن متغيرها از آزمون شاپيرو-ويلك و براي مقايسه دو گروه از آزمون نهايي تي مستقل و تي زوجي استفاده شد. سطح معني داري 0/05 در نظر گرفته شد. يافته ها  نتايج آزمون آماري ميانگين نمره رفتارهاي خود مراقبتي قبل از مداخله در بيماران گروه كنترل و گروه مداخله تفاوت معناداري نداشت (892/0=p).ميانگين نمرات رفتارهاي خود مراقبتي در بيماران گروه كنترل قبل از مداخله 0/380 ± 3/17 بود كه پس از مداخله به 0/327 ± 3/19 افزايش يافت. از نظر آماري اين تفاوت معنادار نبود (0/675=p) . ميانگين نمرات رفتارهاي خود مراقبتي در گروه مداخله قبل از مداخله 0/458 ± 3/16 بود كه پس از مداخله به 0/267 ± 3/84 افزايش يافته بود. آزمون تي زوجي اين تفاوت را معنادار نشان داد (001/0=p). اختلاف ميانگين نمره رفتارهاي خود مراقبتي بعد از مداخله در بيماران گروه كنترل و گروه مداخله معنادار بود (0/001=p). نتيجه گيري نتايج اين مطالعه نشان داد كه آموزش شواهد محور تاثير معناداري بر خود مراقبتي بيماران مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس دارد و استفاده از شواهد به روز و مناسب ميتواند تاثير مثبتي برآموزش خود مراقبتي داشته باشد.

Background & Aim Multiple Sclerosis is a progressive and degenerative disease of the myelin sheath of cover cells in the central nervous system, required to evidence based self-care includes inferring and wisely using the best available scientific in combination with the patient’s condition. Materials & Methods this is an interventional clinical trial study. 90 patients affected MS referred to Multiple Sclerosis Association in Tohid hospital were selected by convenience sampling method and then randomly assigned to two groups of 45 people. Data collection tools was demographic information, clinical characteristics and self-care questionnaire of Morovati Sharifabad and et al (2016). The first pretest was performed in two groups and then 7 training sessions, two sessions per week each session for 30 to 45 minutes in classes of Multiple Sclerosis Association was performed. First a general need assessment was performed on patients, then we compared and matched it with evidence and texts, and finally we considered the content of our educational care for patients according to up-to-date and valid evidence. After the intervention, posttest was performed in two groups at a distance for 4 weeks. Shapro- wilk test was used to evaluate the normality of valuables and independent t-test and paired- test were used to compare the two groups. Results the mean score of pre-intervention self-care behaviors in two groups was not significantly different (p= 0.892). The mean score of self –care behaviors in the control group before the intervention was 3.17±0.380 which increased to 3.19±0.372 after the intervention. According to the result of paired t-test, statistical difference was not significant (p=.0.675). The mean score of self –care behaviors in the intervention group before the intervention before the intervention was 3.16±0.458, which after intervention was increased to 3.84±0.267. According to the result of paired t-test, statistical difference was significant (p=0.001). the mean score of self-care behaviors after intervention in two groups was significant (p=0.001). Conclusion The result of this study showed that evidence based education has a significant effect on self-care of patient with multiple sclerosis and the use of up-to-date and appropriate evidence could increase impact of education on self-care behaviors.