عنوان مقاله :
تطبيق نگاره‌هاي روايت كشتي نوح (ع) در نسخه‌هاي جامعالتواريخ ايلخاني، مجمع‌التواريخ تيموري و قصص‌الانبياء صفوي با متن قرآن كريم
عنوان به زبان ديگر :
A comparison Between the Paintings of Noah’s Ark Narrative in the Manuscripts of the Ilkhanid Jami ‘al-Tawarikh, Timurid Majma al-Tavarikh, and the Safavid Qasas al-Anbiya with the Text of the Holy Qur’an
پديد آورندگان :
ذكاوت، سحر دانشگاه شاهد، تهران، ايران , قاضي زاده، خشايار دانشگاه شاهد - دانشكده هنر، تهران، ايران
كليدواژه :
كشتي حضرت نوح (ع) , قرآن كريم , جامعالتواريخ ايلخاني , مجمع‌التواريخ تيموري , قصص‌الانبياء صفوي
چكيده فارسي :
سرگذشت حضرت نوح (ع) يكي از موضوعات مهم مذهبي است كه مي‌توان بازتاب آن را در هنر نگارگري نيز مشاهده كرد. روايت كشتي حضرت نوح (ع) مضمون نگاره‌هاي بسياري در دوره‌هاي مختلف اسلامي است. شرح اين رويداد تاريخي و ديني در قرآن كريم نيز آمده است. بنابراين اين امر ضرورت تطبيق نگاره‌هاي ايراني اسلامي را با متن قرآن ايجاب مي‌كند.
هدف پژوهش: اهداف پژوهش شامل شناسايي ميزان پايبندي اين نگاره‌ها با متن قرآن كريم است و از طريق مقايسه و تشخيص وجوه اشتراك و افتراق نگاره‌ها با يكديگر و با متن قرآن كريم صورت گرفته است. پرسش‌هاي پژوهش عبارت‌اند از 1- نگاره‌هاي روايت كشتي حضرت نوح (ع) در نسخه‌هاي جامعالتواريخ رشيدي ايلخاني، مجمع‌التواريخ تيموري و قصص‌الانبياء صفوي، تا چه اندازه‌اي به متن قرآن كريم پايبند هستند؟ 2- شباهت‌ها و تفاوت‌هاي نگاره‌هاي روايت كشتي حضرت نوح (ع) در اين سه نسخه چيست؟
روش پژوهش: در پژوهش حاضر اطلاعات كتابخانه‌اي و داده‌هاي اسنادي و تصويري با رويكرد توصيفي- تحليلي و تطبيقي بررسي شده است و نمونه‌هاي مورد بررسي، شامل نگاره‌هاي روايت كشتي حضرت نوح (ع) در نسخه‌هاي جامعالتواريخ رشيدي ايلخاني موجود در انجمن سلطنتي آسيايي در لندن (مجموعة ناصر خليلي)، مجمع‌التواريخ حافظ ابرو متعلق به دوره تيموري، محفوظ در ديويد كالكشن و قصص‌الانبياء صفوي، محفوظ در كتابخانه بريتانيا است و اين نگاره‌ها با متن قرآن كريم، مورد تطبيق قرار گرفته‌اند.
نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد نگارة كشتي حضرت نوح (ع) در قصص‌الانبياء نسبت به نگاره‌هاي جامعالتواريخ و مجمع‌التواريخ بيشترين پايبندي را به متن قرآن كريم دارد.
چكيده لاتين :
Problem statement: The history and story of the Prophet Noah are among the important religious topics reflected in the paintings. The narrative of the Prophet Noah’s Ark is the theme of many paintings in different Islamic periods. The description of this historical and religious event is also presented in the Holy Qur’an. Therefore, this necessitates the comparison of Persian Islamic paintings to the text of the Qur’an.
Research objective: The purpose of this study is to identify the amount of similarity of these paintings to the text of the Holy Qur’an. Also, this study was an attempt to answer these research questions 1- To what extent do the paintings of the Ark of Prophet Noah (PBUH) in the manuscripts of the Rashidi Ilkhanid Jami ‘al-Tawarikh, the Timurid Majma al-Tavarikh, and the Safavid Qasas al-Anbiya match the text of the Holy Qur’an? 2-What are the similarities and differences between the paintings of the narration of the Ark of the Prophet Noah (AS) in these three manuscripts?
Research method: For this purpose, in the present study, library, documentary, and pictorial data were examined using a descriptive-analytical and comparative approach. Cases of the study include paintings of Noah’s Ark in the manuscripts of the Rashidi Ilkhanid Jami ‘al-Tawarikh in the Royal Society of Asia in London (Nasser Khalili Collection), the Timurid Majma al-Tavarikh written by Hafiz Abru. This is preserved in the David Collection, and the Safavid Qasas al-Anbiya is preserved in the British Library. These paintings were compared with the text of the Holy Qur’an.
Conclusion: The results of the research show that compared to the paintings of the Jami ‘al-Tawarikh and Majma al-Tavarikh manuscripts, the narrative of Prophet Noah’s Ark in the Qasas al-Anbiya is similar to the text of the Holy Qur’an to a great extent
