كاني شناسي و زمين شيمي عناصر اصلي، كمياب و خاكي نادر نهشته بوكسيتي پيراشكفت، ممسني، استان فارس

Mineralogy and geochemistry of major, trace and REE elements, Pirashkaft Bauxite Deposits, Mamasani, Fars Province

نهشته بوكسيتي پيراشكفت در يال شمالي تاقديس پسكوهك درمنطقه پيراشكفت در استان فارس، واقع ‌است. افق بوكسيتي پيراشكفت بين سازند سروك و سازند گورپي در پي بيرون آمدگي اواخر تورنين كه پيامد فاز كوهزايي لاراميد است، تشكيل گرديده‌است. با توجه به بررسي هاي زمين‌شناسي منطقه، بوكسيت پيراشكفت از نوع كارستي است. كانسنگ­ باز­ماندي مورد بررسي در پيراشكفت را مي‌توان به سه گروه: بوكسيت كائولينيتي، بوكسيتي و بوكسيت فريتي رده‌بندي كرد. بر اساس بررسي ­هاي سنگ ­نگاري، بافت غالب بوكسيت پيراشكفت پيزوئيدي – اووئيدي است. بر پايه بررسي ­هاي كاني‌شناسي، كاني‌هاي اصلي شامل بوهميت، هماتيت، دياسپور و كائولينيت و كاني‌هاي فرعي گيبسيت و روتيل هستند. اكسيد عناصر اصلي در افق‌هاي بوكسيتي بيشتر شامل Al2O3 (37.88- 55.45wt%), SiO2 (2.01- 30.49wt%), Fe2O3(10.14- 36.71wt%) and LOI ( 9.72- 15.32wt%) است. براساس نمودار دو متغيره Al2O3 نسبت به TiO2، همبستگي مثبت قوي بين اين دو اكسيد برقرار است. افق‌هاي بوكسيتي داراي نسبت بالاي عناصر خاكي نادر سبك به سنگين هستند. بي‌هنجاريEu/Eu* نمونه‌هاي واحدهاي بوكسيتي از 0/99 – 0/26 در تغيير است. بي‌هنجاري مثبت Ce/Ce* در گستره 2/33-1/2 نشان دهنده‌ي شرايط اكسايشي غالب در بوكسيتي شدن است.

The Pirashkaft bauxite deposit is located in north of the Paskuhak anticline in the Fars Province. The bauxite deposit present between Sarvak and Gurpy Formations, and formed during the Late Turonian time as a consequent of the Laramid orogeny phase. According to the geological investigations, the Pirashkaft bauxite is Karstic type. The residual ore studied in the Pirashkaft can be classified into three groups: 1) kaolinite bauxite, 2) bauxite and 3) ferrite bauxite. Petrographically, pisolithic–oolithic is the most important texture. Mineralogically, the main minerals include boehmite, hematite, diaspore and kaolinite and minor minerals comprised of: gibbsite and rutile. The major oxides in the bauxite horizons mainly included: Al2O3 (37.88- 55.45wt%), SiO2 (2.01- 30.49wt%), Fe2O3(10.14- 36.71wt%) and LOI ( 9.72- 15.32wt%). There is a strong positive correlation between Al2O3 and TiO2, and also an enrichment of LREE (136.49- 928.56 ppm) relative to HREE (16.48-59.5 ppm) is observed in the bauxitic horizons. The Eu / Eu* anomaly of the bauxite samples ranges between 0.26 and 0.99. Positive anomaly of Ce / Ce* between 1.2 and 2.33, indicates the dominant oxidation during bauxitization.