نگاشت بازاريابي اسلامي در كسب و كارهاي ايراني

Islamic Marketing Map in Iranian Business

دين مقدس اسلام درباره تمام شئون زندگي، از جمله فعاليت‌هاي تجاري و اقتصادي، قوانين و مقرراتي تعيين كرده و مدعي است كه به‌عنوان آخرين دين الهي، براي همه مشكلات بشر، در همه دوره‌ها و اعصار، راه‌كار دارد. علي‌رغم تمامي اين موارد، تاكنون بازاريابي اسلامي نتوانسته آنچنان كه بايد درون مايه كسب و كارها را مورد هدايت قرار دهد. لذا، اين پژوهش دو هدف را در دست بررسي قرار داده است: نگاه جامع و بومي به مسأله بازاريابي اسلامي؛ و شناسايي فرايند ارتباط عوامل اين نوع از بازاريابي. اين پژوهش در يك فرايند سه مرحله‌اي تحليل محتوا، تحليل مديريت تعاملي و نگاشت شناخت فازي به ترسيم مدل مفهومي عملكرد متغيرهاي بازاريابي اسلامي مي‌پردازد. روش‌شناسي اين تحقيق از هدف توصيفي و اكتشافي و از نظر ماهيت آميخته؛ و جامعه آماري شامل: اسناد و مدارك و خبرگان آشنا به موضوع مي‌باشد. با توجه به نتايج به‌دست آمده، كاركرد بازاريابي اسلامي مبتني بر سه مقوله اساسي: عوامل درون سازماني، عوامل برون سازماني و عوامل معنوي است كه هر كدام متغيرهايي را دربرمي‌گيرند. عوامل معنوي نقش بسيار مهمي در بازاريابي اسلامي دارد و واسطه اصلي در تعامل بين عوامل درون و برون سازماني تلقي مي‌شود. موفقيت كاركردي بازاريابي اسلامي با توجه به ساختار نظام جمهوري اسلامي ايران و مبناي آموزه‌هاي ديني، به همان اندازه كه وابسته به قوانين حقوقي و نقش‌آفريني عوامل محيطي و سيستمي است، بايد دربرگيرنده روح اسلامي باشد. بر اين اساس يكي از اصلي‌ترين دلايل ناهماهنگي و كمبودهاي موجود در ساختار كسب و كار در بازار ايران همين ناديده‌انگاري قواعد اسلامي در امور اجرايي است كه با اقدامات جزيره‌اي به غايت مورد انتظار منتج نمي‌شود.

The holy religion of Islam, which had appearance more than 14 centuries ago and today has attracted more than one billion followers and believers, has set rules and regulations for all aspects of human life (such as: business and economic activities, and claims) and believe that as the last divine religion has a solution for all human problems, in all periods and ages. However, despite all this, the Islamic marketing approach has not been able to guide the business as it should. This research supply a mind map of the Islamic marketing variables based on a three-step process: content analysis (identifying the most important indicators of Islamic marketing), interactive management analysis (extracting variables) and fuzzy cognitive mapping (identifying the relationships between variables). The methodology of this research is descriptive and exploratory based on a mixed approach. The statistical population of this research is in three stages, respectively including: documents and experts familiar with the subject. According to the results, the function of Islamic marketing is based on three main categories: internal factors, external factors and spiritual factors, that each of them includes several variables. In this regard, the role of spiritual factors is very important and is considered the main mediator in the interaction between internal and external factors.