شناسايي و ارزيابي موقعيت راهبردي بخش انرژي در ايران

Identify and evaluate the strategic position of the energy sector in Iran

يكي از اقدامات مهم عرصه اجتماعي، مباحث مربوط به نيازها و راه‌حل‌هاي حوزه انرژي كشور است كه آحاد جامعه را تحت تأثير قرار مي‌دهد. امروزه، تأمين پايدار، مقرون‌به‌صرفه و امن انرژي از كليدي‌ترين دغدغه‌هاي كشورها به شمار مي‌رود. در ايران يكي از پر چالشي‌ترين حوزه‌هاي مديريتي، سياست‌گذاري جامع براي بخش انرژي كشور است، لذا شناسايي و ارزيابي عوامل تأثيرگذار داخلي و خارجي بر موقعيت راهبردي اقتصادي كشور هدف اصلي اين پژوهش هست. با انجام اين امر اقدامات كلان و خرد اقتصادي در حوزه انرژي شناسايي و در اختيار مديران ذيربط قرار مي گيرد. روش اين پژوهش آميخته و با بهره‌گيري از ماتريس SPACE (ماتريس تعيين موقعيت راهبردي شامل راهبردهاي دفاع يا بقا، محافظه‌كارانه، اقتضايي يا رقابتي و تهاجمي) و جمع‌بندي اطلاعات واصله و نتايج حاصله از نظريات مديران شركت‌ها كه بر اساس جامعه آماري از مديران شركت‌ها (5 شركت در حوزه نفت و 4 شركت در حوزه نيرو) انجام‌شده است. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه در ميان عوامل دروني مؤلفه‌هاي قوت داراي ميانگين بيشتري نسبت به مؤلفه‌هاي ضعف هستند و از بين عوامل بيروني، ميانگين تهديدها بيشتر از ميانگين فرصت‌ها بوده است. لذا موقعيت راهبردي كشور از منظر صنايع مرتبط باانرژي، موقعيت رقابتي بوده و الگوهايي كه در اين پژوهش بر موقعيت رقابتي معرفي‌شده است براي اين صنايع قابل بهره‌گيري است.

One of the important measures in the social field is the issues related to the needs and solutions of the country's energy field that affect individuals in society. Today, sustainable, cost-effective and secure energy supply is one of the key concerns of countries. In Iran, one of the most challenging areas of management is comprehensive policy-making for the country's energy sector, so identifying and evaluating internal and external factors affecting the country's strategic economic position is the main purpose of this study. By doing this, macro and micro economic measures in the field of energy will be identified and made available to the relevant managers.The method of this research is mixed and using SPACE matrix (strategic positioning matrix including defense or survival strategies, conservative, contingent or competitive and aggressive) and summarizing the information obtained and the results of corporate managers' theories based on the statistical population of corporate managers (5 Company in the field of oil and 4 companies in the field of energy) has been done. The results indicate that among the internal factors, the components of strength have a higher mean than the components of weakness, and among the external factors, the average of threats was higher than the average of opportunities. Therefore, the strategic position of the country from the perspective of energy-related industries is a competitive position and the models introduced in this study on the competitive position can be used for these industries.