كليدواژه :
خوشنويسي تركي , هنر عثماني , هنر نو- سنتي , خوشنويسي مدرن
چكيده فارسي :
با شكل‌گيري جمهوري تركيه و افزايش تبليغات غرب‌گرايي توسط آن، هنر خوشنويسي كه در دوران عثماني از اهميت بالايي برخوردار بود، به ناگاه مورد بي‌مهري قرارگرفت و روندي كه توسط هنرمنداني چون «شيخ حمدالله» آغاز شده بود، براي چند دهه متوقف شد. در دهة هشتاد ميلادي با تلاش حكومت وقت، ارگان‌هاي مذهبي و گرايش‌هاي صوفيانه و عرفاني، اين هنر مجدداً احيا شد. اين پژوهش كه در زمينة خوشنويسي معاصر تركيه، به شيوة تاريخي-تحليلي و با رجوع به آثار، زندگي و سخنان هنرمندان ترك انجام شد، نشان داد كه دو رويكرد متمايز در خوشنويسي تركيه تا كنون شكل‌گرفته‌است: 1-رويكردي كه همچنان به شيوه‌هاي سنتي و درست نويسي خط وفادار ماند و تنها در مواد و ابزار كار تغييراتي ايجاد كرد و 2-رويكرد ديگري كه در آن هنرمند با تأثيرپذيري از هنر مدرن به خوشنويسي نگاهي چون نقاشي انتزاعي در پيش گرفت و بيشتر بر حالات خوشنويسانه تأكيد ورزيد تا شيوه‌هاي درست‌نويسي. اما نكتة حائز اهميت اين مسئله است كه در هر دو رويكرد شيوة آموزش استاد-شاگردي و انتقال سنت‌ها از استاد به هنرجو سبب شده همچنان هويت سنتي و مذهبي خوشنويسي حفظ شود، به طوري كه حتي در رويكرد مدرن به خط، مفاهيم عرفاني همچنان توسط هنرمندان مورد تأكيد قرار گرفته‌اند. به اين ترتيب نه‌تنها رويارويي با هنر غرب از ارزش‌هاي سنتي خوشنويسي تركيه نكاسته‌است، بلكه حضور هنرمندان ترك مقيم در كشورهاي غربي، سبب شده است هنر مدرن نيز در زمينه‌هايي از خوشنويسي اسلامي تأثير پذيرد.
چكيده لاتين :
With the formation of the Republic of Turkey and the rise of Western propaganda, the art of calligraphy, which was of great importance during the Ottoman period, was suddenly abandoned. This process which was started by artists such as Sheikh Hamdullah (Şeyh Hamdullah), was stopped for decades. In the 1980s, with the aid of the government of the time, the religious and Sufi communities, this art was revived. This study used a historical-analytical method on contemporary Turkish calligraphy and with reference to the works, lives, and speeches of Turkish calligraphers showed that two distinct approaches to Turkish calligraphy had been formed so far: 1. An approach that remained faithful to traditional calligraphy and spelling methods and made changes only in the materials and tools of the calligraphy. 2- Another approach in which the artist was influenced by modern art, such as abstract painting, with more emphasis on calligraphic forms than on principles of writing. But the important point is that in both approaches, the method of master-student education caused the traditional and religious identity of calligraphy to be preserved. So that even in the modern approach to calligraphy, mystical concepts were still emphasized by artists. In this way, not only did the confrontation of Turkish art with Western art not diminish the traditional values of Turkish calligraphy but also the presence of Turkish artists living in Western countries caused modern art to be influenced in some areas of Islamic calligraphy.
