درد عشق؛ كند و كاوي پيرامون عشق در ذهن و زبان مولوي وحافظ

Pain of Love; Exploring Love in the Mind and Language of Rumi and Hafez

عشق يكي از مهم‌ترين عناوين شعر فارسي است و در ساحت ادبيات از ماهيت و انواع و موضوعات پيراموني آن سخن رفته و مضامين عالي و تعابير زيبايي را به وجود آورده است. مولانا جلال الدين مولوي، شاعر و عارف قرن هفتم هجري، از جمله شاعران و عرفاي بنامي است كه تصاوير زيبا و متفاوتي از مسأله عشق در آثار خود به نمايش گذاشته است. اين مقاله از طريق كتابخانه‌اي و اسنادي و روش توصيفي- تحليلي، اين موضوع را مورد واكاوي قرار داده است. داده‌ها حاكي از آن است كه جايگاه عشق در اشعار او بسي والاست و از اقسام زميني و فرازميني بحث شده. او عشق زميني را سايه يا واسطه عشق ملكوتي مي‌داند. از نظر مولوي عشق در همه هستي سريان دارد. وي به دنبال بزرگاني همچون سنايي و عطار و نظامي زواياي كم‌تر كاويده‌اي از موضوع عشق را در برابر ديدگان افراد قرار داده. طرح اين مسأله عاشقانه كه شاعر بايد با قهر و لطف معشوق مدارا نمايد و اندوهبار نگردد از ويژگي‌هاي اوست.

Love is one of the most important titles of Persian poetry and has created excellent themes and beautiful interpretations and utmost concepts thanks to literature. Molana Jalaleddin Rumi – seventh century poet and gnostic – is one of the famous poets and gnostic who has displayed beautiful and different images on the subject of love in his works. This article has explored the abovementioned subject through documents and librarian model and the method is descriptive – analytical. The data indicate that the status of love in his poems is superlative; the worldly and extraterrestrial types are discussed as well. He considers earthly love to be the shadow or mediator of heavenly love. According to Rumi, love is ongoing in the whole universe. Following pioneers such as Sanaie, Attar and Nezami, he has unwrapped less explored angles of love subject for public. Raising the romantic issue that the poet should endure with the violence and grace of the beloved is one of his characteristics.