اجراي حقوق بين‌الملل محيط‌ زيست در نظام حقوقي ايران: فرصت‌ها و چالش‌ها

The Implementation of the International Environmental Law in Iranian Legal System: Opportunities and Challenges

از جمله مؤلفه هاي نگران كننده نظام هاي حاكميتي با هر ايدئولوژي متفاوت، حفاظت محيط زيست از گذر اجراي حقوق بين الملل محيط زيست است. اين رويكرد مي تواند در چگونگي و حفاظت از كره زمين و مخاطرات احتمالي پيشروي آن، مؤثر واقع شود. در اين پرتو، اصل بر آن است كه حقوق بين الملل محيط زيست در نظام حقوقي ايران اجرا شود. اين مهم در مؤلفه فراقانوني و از رهگذر اساسي سازي حقوق بين الملل محيط زيست كه در اصول 77 و 125 قانون اساسي و قانوني از نگاه ماده 9 قانون مدني كه عهود و اسناد بين المللي را در حكم قانون مي پندارد؛ هويدا مي باشد. بدين سان، از يك سو، فرصت هاي حقوقي- قانوني به عنوان بستري ضروري براي اجراي حقوق بين الملل محيط زيست مهيا و فراهم مي باشد. نوشتار پيش رو كه به روش توصيفي-تحليلي نگاشته شده، درصدد پاسخ به اين پرسش اصلي است كه اجراي حقوق بين الملل محيط زيست در نظام حقوقي ايران، با چه فرصتها و تهديدهايي مواجه است؟ پژوهش حاضر در نهايت به اين نتيجه رسيده است كه گرچه ماده 9 قانون مدني راه حلي كلي براي اجراي معاهدات بين المللي ارائه داده ولي علاوه بر تفسير بردار بودن آن، نسبت به ساير منابع حقوق بين الملل ساكت و صامت است.

One of the preoccupations in the components of governance systems with any different ideology is protecting the environment by implementing international environmental law. This article's main issue is to analyze the implementation of international environmental law in the Iranian legal system. The importance of the issue is increasingly recognized in the extra-legal component and through the fundamentalization of international environmental law. This principle is reflected in Articles 77 and 125 of the Constitution and Article 9 of the Civil Code, which considers international treaties as "national laws". Thus, on the one hand, legal opportunities are provided as a necessary basis for implementing international environmental law. However, the question here is, what are the obstacles or challenges for implementing environmental law in the Iranian legal system? This article attempts to analyze the legal and practical gaps related to implementing international environmental law in Iran and presenting suggestions to solving those issues.