شناسايي و اجراي رأي داوري داخلي؛ مطالعه تطبيقي حقوق ايران و استراليا

Recognition and enforcement of Domestic Arbitral Awards in Iranian law, with a comparative study of Australian law

برخلاف داوري تجاري بين‌المللي كه در آن موضوع شناسايي رأي داوري به عنوان مقدمه اجراي رأي به طور صريح مطرح شده، در داوري داخلي اين امر به طور مستقل و در قالب ماده‌اي خاص از قوانين مرتبط با اجراي آراي داوري داخلي نيامده است؛ بنابراين اين بحث مطرح مي‌شود كه آيا اساساً شناسايي، مقدمه اجراي چنين آرايي محسوب مي‌شود يا اينكه دادگاه موظف است در صورتي كه رأي داوري توسط دادگاه صالح ابطال نشده باشد، در هر حال آن را اجرا كند و نمي‌تواند به جهت مغايرت با قوانين آمره يا نظم عمومي از اجراي چنين رأيي خودداري كند. در حقوق ايران، موضع ماده 489 ق.آ.د.م نسبت به اين موضوع روشن نبوده و در رويه قضايي نيز در مورد اينكه شناسايي لازمه اجرا است يا خير، اختلاف‌نظر وجود دارد. حال‌آنكه در حقوق استراليا به جهت مشابهت قواعد حاكم بر شناسايي آراي داوري داخلي با آراي داوري بين‌المللي، اين اشكال و اختلاف وجود ندارد. هدف اين مقاله نگاهي به شناسايي و اجراي رأي داوري داخلي در حقوق ايران و حقوق استراليا و ارائه راهكارهاي كاربردي براي نظام حقوقي ايران است. پرسش اصلي مقاله اين است كه آيا مرحله‌اي به نام شناسايي رأي داوري قبل از اجراي آن، در داوري داخلي نيز قابل تصور است يا خير؟ در اين مقاله فرضيه اين است كه مرحله شناسايي رأي داوري وجود داشته و آثار متعددي را پيش از اجرا و در فرايند اجراي آراي داوري دارد.

Unlike international commercial arbitration, where the issue of recognition has been explicitly considered as necessary requirement of arbitral award enforcement, in domestic arbitration there is no specific provision about recognition in the Act relating to the enforcement of internal arbitral awards. Therefore it is debated whether recognition is essentially a requirement to the enforcement of such awards or if the court is bound to enforce arbitral award if it is not revoked by the competent court and cannot refuse to enforce such award in contravention of obligatory rules or public order. In Iranian law, the position of Article 489 of Civil Procedure Code is not clear and there is a disagreement in the judicial process as to whether recognition is necessary for enforcement. While in Australian law, because of similarity between rules governing the recognition of domestic arbitration with international arbitration, there is no discussion in this matter. This article examines the recognition and enforcement of domestic arbitral awards in Iranian and Australian law and provides practical solutions for our country's legal system. The purpose of this paper is to recognition and enforcement of internal arbitration in Iranian law and Australian law and to provide practical solutions for the Iranian legal system.