كليدواژه :
ادسون آرانتس دوناسيمنتو و خرگوش هيماليايي اش , بيناسوزگي , سوژگي , جمشيد خانيان
چكيده فارسي :
هدف اصلي اين پژوهش، واكاوي مفهوم سوژگي با رويكردي پروبلماتيك و بررسي نسبت آن با نقد و نظريه‌ي ادبيات كودك و نوجوان است. در بررسي جريان تفكر درباره‌ي سوژگي، آگاهي و كنش‌گري، ويژگي‌هاي اصلي اين مفهوم قلمداد مي‌شوند. انديشه و عمل آگاهانه در ديالوگ با ديگري، مستلزم فرض دو طرف در اين رابطه است. من در برابر تو، كه در اين رابطه يك قطب بر قطب ديگر غالب مي‌شود و اين غلبه به شكلي پنهان رخ مي‌دهد. به اين ترتيب اگرچه آگاهي هر دو طرف، به دليل انباشت و تعامل آگاهي‌هايشان، ارتقا مي‌يابد و مي‌بالد، اما هويتي برساخته پيدا مي‌كنند و طرف ضعيف‌تر، مغلوب هژموني گفتمان غالب مي‌شود. در نتيجه طرف مغلوب در واقع نمي‌انديشد بلكه انديشيده مي‌شود و با اينكه فكر مي‌كند مختار بوده، تنها در ميان امكان‌هاي موجود انتخاب كرده است. مفهوم كليدي در فهم بهتر اين رابطه كه اين پژوهش با نگاهي باختيني به آن مي‌پردازد، بيناسوژگي است كه بر فرايندي‌بودن اين رابطه تأكيد مي‌كند و حركت از بودن به شدن را در مذاكره‌اي سودمند پيشنهاد مي‌دهد. توجه به مفهوم سوژگي در نقد و نظريه‌ي ادبيات كودك جهان در سال‌هاي اخير چالش‌برانگيز بوده است، اما در ايران، پژوهش مشخصي در اين زمينه يافت نشد. پرسش اصلي پژوهش اين است كه چطور مي‌توان رابطه‌ي بين دوگانه‌ها را بهبود بخشيد و رابطه‌اي بيناسوژگاني را جايگزين نگاه دوقطبي به سوژه‌ها كرد؟ در پايان، با نگاهي به كتاب ادسون آرانتس دوناسيمنتو و خرگوش هيماليايي‌اش، اثر جمشيد خانيان، تلاش شد تا فرايند بيناسوژگي ميان نويسنده و قهرمان داستان بررسي شود تا به اين ترتيب كارايي اين بحث‌ها در قلمرو ادبيات كودك و ظرافت‌هاي نقد با اين رويكرد آشكار گردد. به نظر مي‌رسد خانيان توانسته با آگاهي‌بخشيدن و كنش‌مند‌كردن سوژه‌هاي داستانش به آن‌ها تشخص ببخشد و آن‌ها را توانمند كند تا در دل يك مذاكره‌ي بيناسوژگاني واقعيت داستاني را بسازند.
چكيده لاتين :
The main purpose of this research is to analyze the concept of subjectivity with a problematic approach and to examine its relationship with the critique and theory of child and adolescent literature. Consciousness and action considered as the main features of subjectivity. Thought and act consciously in dialogue with other, requires the assumption of two sides in this regard. I versus you. In interaction of these dualities, one dominates another, and this conquest occurs in a hidden way. Thus, while the consciousness of both sides, because of the accumulation and interaction of their consciousness together, improves, on the other hand, they find a constructed identity, and the weaker side is conquered by dominant discourse hegemony. so, defeated one does not actually think, but it is thought, however, he thinks he is free, he is only chooses among available options. The key concept in understanding of this relationship, is “intersubjectivity” which this paper use Bakhtin’s approach to this term. Intersubjectivity emphasizes the process of this relationship and suggests moving from being to existence in a “useful negotiation”. Attention to the concept of subjectivity and intersubjectivity, has been very challenging in recent years. Since no research has been found about these concepts in Iran, this article deals with it. The main question is how can we improve the relationship between dualities and achive to an intersubjective relationship? At the end, this article, attempt to analyze the duality of the writer and hero, and the process of intersubjectivity between them in Jamshid Khanian’s new book to illustrate the effectiveness of these discussions in the critique of children literature. It seems Khanian have been able to empower his subjects by consciousness and action to create reality within an intersubjective negotiation.
