پديد آورندگان :
اسپرهم، داوود دانشگاه علامه طباطبائي - گروه زبان و ادبيات فارسي، تهران، ايران , واعظ، بتول دانشگاه علامه طباطبائي - گروه زبان و ادبيات فارسي، تهران، ايران , پرور، سارا دانشگاه علامه طباطبائي - گروه زبان و ادبيات فارسي، تهران، ايران
كليدواژه :
ديويدلاج , رمان مدرن , رومن ياكوبسن , رمانهاي فارسي , قطبهاي استعاري و مجازي زبان , عنوان رمان
چكيده فارسي :
قطبهاي استعاري و مجازي، يكي از نظريه هاي زباني مشهور معاصر منسوب به رومن‍ياكوبسن از نظريه‌پردازان معروف در اين زمينه است كه معتقد است براي تكميل هركلام، يكي از قطب هاي استعاري يا مجازي زبان فعال مي‌شود. از نظر وي، قطب مجازي زبان در نثر استفاده مي‌شود و قطب استعاري در شعر. ديويدلاج ضمن تفسير نظريه‌ي ياكوبسن بيان مي‌دارد كه در نثر، علاوه بر روابط مجاورت و قطب مجازي زبان، قطب استعاري نيز وجود دارد. لاج ادبيات داستاني نوگرا را تلفيقي از روابط مجاورت و مشابهت يا همان قطب استعاري و مجازي زبان مي داند. از نظر او اگرچه قطب استعاري در رمان هاي نوگرا به شكلي آشكار وارد نشده است، اما نويسندگان آن‍ها شگردهايي را به كار مي‌برند كه نثري كه در اصل مجازي است، شكلي استعاري به خود بگيرد و در نتيجه رمان هاي نو، عناويني استعاري داشته باشند. پرسش اصلي ما در اين پژوهش اين است كه در رمان هاي معاصر فارسي، عنوان داستان و متن، بر اساس نظريه زبان شناختي ديويد لاج، چگونه از نظر زبان شناختي و معنايي از يكديگر تأثير پذيرفته اند و سبك داستاني، چگونه در شكل گيري عنوان نقش داشته است؟ در اين پژوهش، شش رمان شاخص و برگزيده ي فارسي از جمله «سمفوني مردگان، بوف كور، بازي آخر بانو، همنوايي شبانه ي اركستر چوب‍ها و مدير مدرسه» را بر اساس ديدگاه ديويد لاج با روش توصيفي ـ تحليلي بررسي كرده و نشان داده‌ايم كه عنوان در اين رمان ها از نظر معنايي و زبان شناختي تحت تأثير ساختار معنايي و سبكي متن است؛ بدين گونه كه در تمام اين رمان ها به جز «مدير مدرسه»، عنوان متأثر از فضاي معنايي و سبكي اثر، جنبه استعاري دارد و در رمان «مدير مدرسه» كه سبكي رئاليستي دارد، عنوان نيز بر اساس قطب مجاز شكل گرفته است. اگرچه در همه اين رمان ها قطب مجاز و استعاره با هم عمل كرده و جنبه مجازي زبان، در برخي موارد همان كاركرد استعاره را داشته است
چكيده لاتين :
The Metaphoric and Metonymic Poles is one of the Famous Contemporary Linguistic Theories Attributed to Romagna Jacobsen, one of the Famous Theorists in this Field, who Believes that every Discourse Driven from one of the two Metaphoric or Metonymic Poles. He Holds that the Metonymic Pole of Language is Used in Prose while the Metaphoric Pole is a Feature of Poetry. David Lodge, the Contemporary Literary Critic and Novelist, has Analyzed Roman Jakobson’s Theory, Expanding it. Interpreting Jakobson’s Theory, he Maintains that in Prose, in Addition to Contiguity Relations and the Metonymic Pole of Language, the Metaphoric Pole Also Exists. Lodge Sees the Modernist Fiction as a Blend of Similarity and Contiguity Relations, or Metaphoric and Metonymic Poles. In his View, Although the Metaphorical Pole is not Explicitly Manifested in Modern Novels, their Authors Draw on Techniques Through Which Prose -which is Essentially a Metonymic form- Takes a Metaphorical form and as a Result, the New Novels have Metaphorical Titles. Our Main Question in This Research is: in Contemporary Persian Novels, How are the Titles of the Story and the Text, Based on David Lodge's Linguistic Theory, Influenced by each other Linguistically and Semantically, and how did the Narrative Style Play a Role in the Formation of the Title? the Present Research has Applied David Lodge’s Theory to Six Prominent Persian Novels, Namely “Symphony of the Dead”, “the Blind Owl”, “the Last Game of the Lady”, “Nocturnal Harmony of Lumbers’ Orchestra”, and “the School Principal”. This Research Shows that this Theory can be Applied to Analysis of Novel Titles Based on the Metaphoric and Metonymic Poles. Therefore, Novels with Modernist Features that are Shaped According to the Metaphoric Pole of Language have Metaphoric Titles, and Novels in which Elements are Created Metonymically have Metonymic Titles.
