شناسايي وضعيت مطلوب روش‌هاي تدريس و ارزشيابي پيشرفت تحصيلي دانشجويان رشته مهندسي عمران از نگاه اعضاي هيئت علمي و بررسي ميزان تحقق از نگاه دانشجويان

Identifying the Desired Status of Teaching Methods and Evaluating the Academic Achievement of Civil Engineering Students from the Perspective of Faculty Members and Assessing the Level of Achievement from the Perspective of Students

هدف پژوهش حاضر، شناسايي و ارزيابي روش‌هاي تدريس و ارزشيابي پيشرفت تحصيلي دانشجويان رشته مهندسي عمران يكي از دانشگاه‌هاي جامع كشور بوده است. رويكرد تحقيق، تركيبي اكتشافي متوالي از نوع ابزارسازي است. روش تحقيق كيفي در اين مطالعه، پديدارشناسي و در بخش كمّي پيمايشي بوده است. ابزار جمع‌آوري اطلاعات بخش كيفي، مصاحبه نيمه ساختاريافته و ابزار بخش كمّي، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماري بخش كيفي، اعضاي هيات علمي رشته مهندسي عمران دانشگاه مربوطه و بخش كمّي دانشجويان سال سوم و چهارم رشته كارشناسي مهندسي عمران به تعداد 80 نفر بوده است. در بخش كيفي به منظور بررسي عميق موضوع با همه اعضاي جامعه (12 نفر) مصاحبه صورت گرفت و در بخش كمّي حجم نمونه آماري بر اساس جدول كرجسي و مورگان 68 نفر تعيين شد. به منظور تحليل يافته‌هاي كيفي از مقوله‌بندي و براي تحليل اطلاعات كمّي نيز از نرم‌افزارSPSS استفاده شده است. يافته‌ها نشان داد از نظر اعضاي هيئت علمي، روش‌هاي تدريس در رشته مهندسي عمران بايد داراي ويژگي‌هايي همچون: تاكيد بر يادگيري عملي و تدارك فرصت‌هاي يادگيري در محيط‌هاي واقعي و تقويت ديد مهندسي باشد و در زمينه ارزشيابي، اعضاي هيئت علمي معتقد بودند ارزشيابي در رشته مهندسي عمران بايد شامل ويژگي‌هايي همچون استفاده از روش‌هاي متنوع، مستمر و عملكردي باشد. از نظر دانشجويان در زمينه تدريس به ارائه دروس به صورت برنامه‌ريزي شده بيشتر از موارد ديگر توجه شده و در زمينه ارزشيابي، در نظر گرفتن كارهاي عملي، تكاليف و پروژه‌هاي دانشجويي در ارزشيابي پاياني ميانگين بالاتري داشته است، اما در مجموع دانشجويان روش‌هاي تدريس و ارزشيابي فعلي را چندان مطلوب ارزيابي نكرده‌اند. بنابراين مي‌توان اين‌گونه نتيجه‌گيري كرد كه بين وضعيت مطلوبي كه اساتيد مصاحبه‌شونده از تدريس و ارزشيابي در نظر داشته‌اند و وضعيت موجود از نظر دانشجويان، تفاوت وجود دارد.

The purpose of this study was to identify and evaluate teaching methods and evaluate the academic achievement of civil engineering students in one of the comprehensive universities in Iran. This was an exploratory sequential mixed methods research study, implementing phenomenological and survey designs correspondingly in the qualitative and quantitative phases. Data was collected in the qualitative part through semi-structured interviews and via a researcher-made questionnaire in the quantitative phase. The statistical population in the qualitative phase encompassed the faculty members of the civil engineering department of the given university and the statistical population of the quantitative part involved the third and fourth year undergraduate civil engineering students of the stated department (N =80). To study the issue in depth, all the faculty members were involved in the interview; however, the sample size in the survey study was determined based on Krejcie and Morgan’s table (N = 68). The interview data was analyzed through categorization and the data obtained from the survey was analyzed using SPSS software program. Based on the findings, the faculty members believed that teaching methods in civil engineering should have the following features: a) emphasis on practical learning; b) providing learning opportunities in real environments; and c) strengthening engineering vision. Regarding evaluation, the faculty members emphasized that evaluation in civil engineering should make use of diverse, continuous and functional methods. On the other hand, the civil engineering students contended that the majority of the courses are offered in the form of planned presentations and little heed is given to the use of novel and practical teaching methods. They believed although their assignments, and projects are considered in the final evaluation, the instrutors rarely engage them in authentic practical activities or ask for their preferred assessment practices. Therefore, it can be concluded that there is a gap between the favorable teaching and assessment activities the instructors described and what the students believed the instructors do in practice.