اصل تناسب؛ سنتز اصول تفكيك و ضرورت نظامي در حمايت از محيط زيست در مخاصمات مسلحانه بين‌المللي

The Principle of Proportionality; Synthesis of Segregation Principles and Military Necessity in Protecting the Environment in International Armed Conflicts

به واسطه اهميتي كه محيط زيست طي ساليان گذشته يافته و در نسل سوم حقوق بشر قرار گرفته است، مي توان دريافت كه چرا حفاظت از آن در مخاصمات مسلحانه اهميتي مضاعف و شايان دارد. مسلم است كه مخاصمات مسلحانه مي توانند خسارات جبران ناشدني را به محيط زيست وارد نمايند خواه اين خسارات به صورت تخريب ارادي و با استناد به ضرورت نظامي و عدم تفكيك باشد و خواه به صورت غير ارادي و ناشي از خسارت جنبي و تبعي حملات نظامي. بنابراين پرسش اصلي اين است كه جايگاه اصل تناسب در حفاظت از محيط زيست و در پيوند با اصول تفكيك و ضرورت كجا است؟ اين نوشتار با رويكردي توصيفي- تحليلي به دنبال اين هدف است كه رابطه اصول سه گانه تفكيك، ضرورت و تناسب را كه از اصول اساسي حقوق بشر دوستانه بين‌المللي هستند در رابطه با تخريب محيط زيست در هنگامه مخاصمات مسلحانه بسنجد، بر اين اساس نتيجه كلي و نهايي مقاله اين است كه به هنگام تلاقي اصول تفكيك و ضرورت، اصل ثالثي به عنوان ستنز وارد مي‌شود كه به دنبال كمتر كردن خسارات ناشي از اقدامات نظامي است، نقض اين اصل، يكي از شروط ارتكاب جنايت جنگي تخريب محيط زيست است و آن اصل، اصل تناسب است. از آنجا كه اصول تفكيك و ضرورت به هنگام حمله به محيط زيست مي توانند در تقابل با يكديگر قرار گيرند و اين اصل ضرورت است كه در نهايت بر اصل تفكيك چيره مي‌شود، بنابراين حضور اصل تناسب مي‌تواند اين تقابل را متعادل نمايد.

The increased importance of the environment over the past years and its incorporation among the third-generation human rights justify the considerable need to protect it during armed conflicts. Obviously, such conflicts can cause irreparable damage to the environment, occurring either as intentional destruction based on Military Necessity and non-distinction, or as non-intentional destruction resulting from the collateral damage of military attacks. The main research question is: “What is the position of the Principle of Proportionality in environmental protection in connection with the Distinction and Military Necessity principles?” Using a descriptive-analytical approach, this paper sought to assess the relationship of IHL’s three principles of Distinction, Military Necessity and Proportionality with environmental destruction during armed conflicts. It concluded that when the Distinction and Military Necessity principles intersect, a third principle called “synthesis” comes in, seeking to reduce the damage of military operation. Violation of this principle is one of the conditions for committing the war crime of environmental destruction, i.e. the Principle of Proportionality. Since the Distinction and Military Necessity principles can be in conflict with each other during environmental attacks, resulting in the conquest of the Principle of Military Necessity, the presence of the Principle of Proportionality can balance this conflict.