جايگاه اقتصادي ايران در خاورميانه از منظر آينده سياست خارجي جمهوري اسلامي با تأكيد بر افق 1404

Iran's Economic Position in the Middle East from the Perspective of the Future Foreign Policy of the Islamic Republic with Emphasis on the Outlook 1404

يكي از ملزومات توسعه، اقتصاد است. شاخص‌هاي توسعه اقتصادي مشخص مي‌كنند كه كشورها در چه جايگاهي قرار دارند. اما آنچه كه نقش تأثيرگذاري در توسعه اقتصادي كشورها دارد جهت‌گيري‌هاي سياست خارجي دولت‌ها و اهدافي است كه دولت‌ها در سياست خارجي دنبال مي‌كنند. مقاله حاضر درصدد پاسخ به اين پرسش است كه آينده سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران چه تأثيري بر وضعيت اقتصادي كشور در ناحيه خاورميانه با توجه به سند چشم‌انداز دارد؟ در پاسخ مي‌توان فرض كرد آينده سياست خارجي ج.ا.ا. تأثير مستقيمي بر جايگاه اقتصادي كشور در ناحيه دارد. به همين منظور سه شاخص كلان اقتصادي مانند رُشد اقتصادي، نرخ تورم و ميزان جذب سرمايه‌گذاري خارجي مورد بررسي قرار گرفت؛ يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد وضعيت اقتصادي ايران با توجه به سه شاخص مهم ذكرشده در مقايسه با ساير كشورهاي خاورميانه در طي سال‌هاي گذشته بهبودي نداشته و در چهار سال باقي‌مانده تا اجراي كامل اين سند فاصله زيادي با اهداف پيش‌بيني‌شده در ناحيه دارد. اين پژوهش باهدف شناسايي جايگاه اقتصادي ايران در خاورميانه بر آن است تا با بهره‌گيري از روش مقايسه‌اي – تحليلي و از رهگذر مقايسه تطبيقي به برنامه‌هاي توسعه اقتصادي ايران با توجه به سند چشم‌انداز 1404 نسبت به ديگر كشورهاي خاورميانه در سه شاخص ذكرشده بپردازد.

One of the requirements of development is the economy. Indicators of economic development are determining by the position of countries. Foreign policy pursues the orientations and the goals of governments. The present article seeks to answer the question of what are effects of the future of the foreign policy of the Islamic Republic of Iran on the economic situation of the country in the Middle East, with regards to the outlook document of 1404. In response, it can be assumed that the future of foreign policy of the Islamic Republic of Iran has a direct impact on the Iranian economic position in the region. For this purpose, three macroeconomic indicators such as economic growth, inflation rate and foreign investment attraction were examined in this research. Findings of the research show that Iran's economic situation has not been improved as compared to other Middle East states in recent years and is far away from its full implementation. The aim of this study is to identify Iran's economic position in the Middle East by using a comparative-analytical method and through comparative comparison to Iran's economic development plans according to the outlook 1404 document compared to other countries of the region.