اروپا و معضل امنيت انرژي؛ محدوديت و راهبردها

Europe and the Challenge of Energy Security: Limitations and Strategies

وابستگي روزافزون مصرف انرژي (به‌ويژه نفت و گاز) كشورهاي اروپايي به عرضه انرژي خارجي موجب نگراني هميشگي اتحاديه اروپاي در زمينه تأمين انرژي و امنيت عرضه آن مي‌باشد. از طرفي با توجه به مسائل زيست‌محيطي سهم انرژي‌هاي پاك در سبد مصرفي انرژي جهان و به‌ويژه اروپا در حال افزايش است. حدود يك چهارم كل انرژي مصرفي در اتحاديه اروپا گاز طبيعي است. اكثر كشورهاي عضو اتحاديه اروپا تقريباً تمام منابع انرژي به‌ويژه نفت و گاز مورد نياز خود را وارد مي‌كنند. روند رو به رشد واردات انرژي اروپا از جمله گاز از كشور روسيه، امنيت تأمين انرژي مصرف كنند. روش پژوهش حاضر كيفي و از نوع تحليل اسنادي است كه با استفاده از منابع كتابخانه‌اي انجام ‌شده است. سؤال اصلي مقاله حاضر اين است كه مهم‌ترين راهبردهاي اروپا براي برطرف كردن معضلِ امنيت انرژي چه خواهد بود؟ مهم‌ترين معضلات امنيت تأمين انرژي مصرف‌كنندگان اروپايي كدام است؟ نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد، در شرايط كنوني امنيت تأمين انرژي اروپا به دليل مواردي نظير وابستگي زياد واردات نفت و گاز از روسيه و تحريم نفتي كشورهاي توليدكننده نفت از جمله ايران، ونزوئلا و ... با مخاطره جدي مواجه است. مهم‌ترين راهبردهاي كشورهاي اروپايي عبارتست از تقويت و گسترش نهادهاي بين بين‌المللي در جهت مقررات زدايي با تأكيد بر بورس‌هاي نفتي، استفاده از منابع جايگزين انرژي‌هاي فسيلي، متنوع سازي سبدهاي وارداتي نفت و گاز، سرمايه‌گذاري مشترك نفتي و گازي شركت‌هاي اروپايي با واردكنندگان و استفاده از خط لوله براي انتقال گاز. ايران با توجه به قرارگرفتن در موقعيت منابع نفت و گاز جهان و برخورداري از اهميت استراتژيكي در سطح جهان برخوردار بوده و موقعيت راهبردي در منطقه خليج‌فارس و تنگه هرمز مي‌تواند، از گزينه‌هاي مناسب براي كاهش مخاطرات امنيت انرژي اروپا به حساب مي‌آيد.

The increasing dependence of European unio‎n member countries on imported oil and gas has led to concerns about energy supply and security. At the same time the share of clean energy in Europe’s energy consumption basket is increasing due to environmental issues. About a quarter of all energy consumption in the EU is natural gas, and most EU member states import almost all of their energy resources, especially oil and gas. The increase of European energy imports, including gas from Russia, increases their energy dependence. We use literature review to study the question of what the most important energy security problems for European countries are and what strategies they can adopt to increase their energy security. The results of this study show that European energy security is compromised by high dependence on oil and gas imports from Russia and inability to source energy from countries like Iran and Venezuela due to sanctions. The most important strategies of countries are to strengthen international institutions such as oil exchanges, use of alternative sources of fossil fuels, diversification of oil and gas import portfolios, joint investment with a basket of oil producers and new pipelines to transport gas. Iran can be a good option for Europe to increase its energy security, given the country’s oil and gas resources and strategic position.