الگوي توسعه رفتار شهروندي سازماني مديران در سازمان آموزش و پرورش با رويكرد آميخته

providing a model for the development of organizational citizenship behavior of managers in the education organization

هدف اصلي اين مقاله ارائه الگوي توسعه رفتار شهروندي سازماني مديران در سازمان آموزش و پرورش بود. مطالعه حاضر، به روش تركيبي و از نوع طرح‌هاي تحقيق آميخته اكتشافي مي‌باشد كه در دو مرحله پياپي كيفي–كمي انجام مي‌گيرد. تحقيق حاضر در مرحله اول به مطالعه كيفي پرداخته و در اين فاز با بررسي و ارزيابي مطالعات انجام شده در زمينه شهروند سازماني و همچنين مصاحبه عميق با از خبرگان جامعۀ علمي و متخصصان دانشگاهي كه از سوابق اجرايي در سطوح تصميم‌گيري برخوردار بودند، اطلاعات لازم را جمع‌آوري كرده و با استفاده از روش تحليل گراندد تئوري، به كدگذاري، مقوله بندي و ارائه مدل مفهومي پرداخته است. با استفاده از مصاحبه‌ي اكتشافي و نيمه‌ساختاريافته، سوالات كيفي از جامعه آماري خبرگان پرسيده شد كه پس از انجام 16 مصاحبه، اشباع نظري حاصل گرديد. نتايج گراندد تئوري نشان داد كه الگوي توسعه رفتار شهروندي سازماني مديران در سازمان آموزش و پرورش شامل 78 كد باز، 26 كد محوري و 6 كد انتخابي مي باشد. مرحله دوم مطالعه به صورت كمي و به روش مدل‌سازي معادلات ساختاري بود، بدين منظور داده‌هاي جمع‌آوري‌شده از پرسشنامه محقق ساخته مبتني بر مدل پيشنهادي (برآمده از فاز كيفي مطالعه) با استفاده از نرم‌افزار Smart PLS مورد ارزيابي قرار گرفت. پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 78 گويه در اختيار 320 نفر از مديران ارشد آموزشي و اساتيد برجسته حوزه مديريت در دانشگاه ها قرار داده شد. نتايج مدلسازي معادلات ساختاري نشان داد كه مقدار ضريب معناداري t مربوط به رابطه بين متغيرهاي اصلي شرايط علّي با پديده محوري؛ شرايط زمينه‌اي، شرايط مداخله‌اي و پديده محوري با راهبردها؛ راهبردها با پيامدها در سطح اطمينان 95 درصد، از 96/1 بيشتر است و اين مورد حاكي از معني‌دار بودن تاثير متغيرهاي شرايط علّي با پديده محوري؛ شرايط زمينه‌اي، شرايط مداخله‌اي، پديده محوري با راهبردها؛ راهبردها با پيامدها مي باشد. بنابراين هر 6 متغير، به عنوان متغيرهاي اصلي شناسايي مي‌شوند

The purpose of this study was to provide a model for the development of organizational citizenship behavior of managers in the education organization. The present study is a combined method of mixed exploratory research projects that is carried out in two consecutive qualitative-quantitative stages. In the first phase (qualitative phase), the present study is a qualitative study and, in this phase, by reviewing and evaluating the studies conducted in the field of the subject in the present study, as well as in-depth interviews with scientific community experts (faculty members) and academic experts (managers). Senior) who had executive records at decision-making levels, gathered the necessary information and coded and categorized and presented a conceptual model using grounded theory analysis method. The second stage (quantitative phase) of the study was quantitative and structural equation modeling method. For this purpose, the data collected from the researcher-made questionnaire based on the proposed model (derived from the qualitative phase of the study) were evaluated using Smart PLS software. After reviewing and evaluating internal and external studies on the subject of the present study, using exploratory and semi-structured interview tools, qualitative questions were asked from the statistical community of experts, which after 16 interviews, theoretical saturation was obtained. The results of grounded theory showed that the pattern of development of organizational citizenship behavior of managers in the education organization includes 78 open codes, 26 central codes and 6 elective codes. Then, in the quantitative part, a researcher-made questionnaire consisting of 78 items was given to 320 senior educational administrators and prominent professors in the field of management in universities in the academic year 1397-98. The results of structural equation modeling showed that the value of the significant coefficient t is related to the relationship between the main variables of causal conditions and the axial phenomenon; Underlying conditions, intervention conditions and central phenomena with strategies; Strategies with consequences at the 95% confidence level are greater than 1.96, and this indicates the significance of the effect of causal variables with the central phenomenon; Background conditions, intervention conditions, central phenomena with strategies; Strategies have consequences. Therefore, all 6 variables are identified as the main variables.