بازپژوهي خبر ثعبان در مناقب اميرالمومنين (ع)

Re-studying the Narration of Thuʿbān in virtues (Manāqib) of Amīr al-Moʾmenīn (a.)

بررسي گزارش هاي مرتبط با فضايل اهل بيت عليهم السلام براي شناخت اخبار صحيح و غيرصحيح و تمييز آنها از يكديگر، بسيار بااهميت است. در بسياري از منابع تاريخي و حديثي، اخبار مناقب اهل بيت عليهم السلام گزارش شده است كه بايد اعتبارشان بررسي شود. اعتبارسنجي بايد با استناد به شواهد دروني همچون محتوا، راويان و منابع، و نيز شواهد بيروني مانند گزارش هاي پيراموني باشد. اين عوامل در هر خبر متغير و ميزان نقش هر يك متفاوت است. «خبر ثعبان» نمونه اي از اين اخبار است كه بايد با توجه به شواهد، به درستي آن پي برد. اين تحقيق با گردآوري شواهد گوناگون و رجوع به منابع كهن، تلاش مي كند درستي «خبر ثعبان» را بررسي كند. تحليل گزارشها نشان مي دهد كه تفاوت موجود در نقلهاي خبر، به تنافي آنها منجر نمي شود و نوعي هم پوشاني در آنها مشاهده مي شود؛ اما از جنبه اسنادي، منابع و طرق از قوت لازم برخوردار نيستند. با اين حال شواهد پيرامون متن و حاشيه، اين ماجرا را باورپذير در نظر مي آورد.

Studying the narrations related to the recorded virtues of Ahl-ul Beit is vitally important to distinguish between appropriate and inappropriate ones and draw a seperating line between them. There are countless narration of virtues attributed to Ahl-ul Beit recorded in historical and Hadith resources whose validity must be investigated thoroughy. Validating the authenticity of any historical account must rely on internal proofs such as content, narrator, and resources as much on external resources such as peripheral accounts. These factors vary from account to account and the extent of impact differs depending on the importance of the role played by each factor. Thuʿbān’s narration is a typical example whose authenticity must be validated based on proof-testing principles available. The current study aims to investigate the authenticity of it based on the collection of various proofs and references to historical texts. The findings suggest that the differences witnessed in reporters and narrators does not lead to any contradiction, on the contrary, there is an overlap witnessed among the various versions of accounts. However, this report does not have strength as a reference point. In fact, the proofs in regard to the text and text peripheries make the whole report and the whole incident credible.