تحفة العجم، اثري تازه يافته از سيّد حسين شاه (حقيقت)

The Tohfatolajam, a Newly Discovered work from Seyyed Hossein Shah ( Haghighat )

تعالي فرهنگي هر جامعه، در گرو شناخت صحيح دستاوردهاي گوناگون و آثار فرهنگي و ميراث‌هاي مادّي و معنوي پيشينيان و برقراري ارتباط آگاهانه با آن آثار است. با احياي نسخ خطّي شناخت هرچه بيشتر مجاهدات و قابليّت‌هاي علمي انديشمندان پيشين، ميسّرتر شده و فضاي پاسخ‌گويي به بخشي از نيازهاي علمي پژوهشگران جديد ايجاد مي­شود. با تصحيح و احياي آثار گذشتگان و بازگرداندن هر يك از آثاري كه به صورت نسخة خطّي در كنج كتابخانه‌ها مهجور مانده‌اند، مي‌توان زنجيره فرهنگ و تمدّن را كامل نمود، و به شناختي دقيق و قضاوتي صحيح‌تر دربارة پيشينة‌ فرهنگ و ادب ايران رسيد. اين ضرورت در حوزة زبان و ادبيّات بيشتر احساس مي‌شود، زيرا هر متني گوشه‌اي از ساختار و تاريخ تطّور زبان و ادبيّات ما را نشان مي‌دهد. تحفة‌العجم از نسخه‌هاي خطّي سدة سيزدهم هجري است كه تاكنون تصحيح نشده است و تصحيح و چاپ آن مي‌تواند ما را با ادبيّات و ويژگي‌هاي زباني اين دوره، آشناتر سازد. از اين اثر سه دست نوشته تاكنون شناسايي شده است و اين پژوهش بر اساس نسخة 1427 كتابخانة مجلس انجام يافته است. بي‌شكّ معرّفي و تصحيح اين متن، تلاشي در جهت احياء و بازگرداني يكي از متون بلاغي و دستوري قرن سيزدهم هجري به مجموعة بزرگِ ادبِ فارسي است. اين پژوهش مي‌تواند زمينة مناسبي ، براي آشنايي بهتر محقّقان، دانشجويان و دوستدارانِ ادب فارسي، با يكي از شخصيّت‌‌هاي ادبي آن دوره، كه تاكنون آثارش مورد توجّه قرار نگرفته است، فراهم سازد.

The cultural transcendence of every society is in the pledge of understanding the numerous achievements and cultural works and material and spiritual heritages of the past and having knowledge in relation with those works. By the reviving the manuscripts, recognizing the struggles and scientific capabilities of the previous thinkers become available and answering to some scientific needs of new researchers become possible. By correction and renewal of old works and returning them to the cycle of the people's investigation, one can have the precise recognition and judgment about the history of the culture and literature of this nation, Iran. This necessity is more felt in the language and literature domain, because every text reveals us a corner of the structure and the development of literature. Tohfatolajam is of 13th c copies which have not been corrected yet, and its correction and printing can make us familiar with its lingual specifications. So far, three manuscripts of this work have been known; and this research is based on the copy registered by the number of 1427 which exists in the parliament library. No doubt, introducing and correcting it will be a valuable duty in reviving and returning one of the rhetoric and grammatical texts of the 13th century to the great collection of Persian literature. This research can provide a suitable bases for the researchers, students and the adherents of Persian literature and also be familiar with one of the literary character of that time who has not been presented to the literary community.