نسبت‌سنجي ميان معجزه و قانون عليّت در انديشه متفكران اسلامي و غربي

A Comparison between Miracles and Causality in the Light of Muslim and Western Intellectuals

مقاله پيش رو به بررسي نسبت حاكم ميان پديده اعجاز و قانون عليت پرداخته و در پي پاسخ به اين پرسش است كه چه نسبتي ميان اين دو پديده حاكم مي‌باشد؟ براي دستيابي به اين پاسخ, روش كلامي -فلسفي پيش گرفته شد و در قالب علل شناخته‌نشده, علل تسخيرشده يا علل فراطبيعي دست مي‌يابد كه لازم به‌نظر مي‌رسد در كنار اين نتايج, نظريه‌هاي ديگري چون تنافي معجزه با قانون عليت يا نفي معجزه و نفي قانون عليت مطرح شود و نويسنده به ارزيابي دقيق آنها بپردازد. دراين‌باره نخست با معناشناسي, مباحث مربوط به معجزه جمع‌بندي مي‌شود و سپس به بيان مطالبي درمورد علت و نيز پيامدهاي انكار اصل عليت, مباحث مربوط به عليت به‌|تمام مي‌رسد. در پايان مقاله پس از تبيين مفاهيم طرف نسبت موضوع تحقيق» به نسبت‌سنجي ميان آن دو پديده پرداخته مي‌شود و حاصل آن هفت ديدگاه خواهد بود كه در ضمن سه گام «هم‌سوي معجزه با قانون عليت»» «تنافي معجزه با قانون عليت» و «انكار نسبت ميان معجزه و قانون عليت» تبيين, نقد و بررسي مي‌گردد. با بيان اين هفت ديدگاه» مي‌توان آدعا كرد تمامي نظرات دراين‌باره مطرح گرديده است. هرچند باز, مجال براي جويندگان راه حقيقت واسع مي‌باشد.

In what follows, the authors have dealt with the relation between miracles and the law of causality. Having adopted a philosophical-theological method and in the framework of unknown causes and dominated or supernatural causes, they closely examine theories such as the incompatibility of miracles and causality or the denial of either of the two. Dealing first with the semantics of miracles, they sum up the issues of miracles and then propose issues about causality and the consequences of its denial. Having explained the two phenomena, they compare the relation between them. There are seven viewpoints studied in three phases: “the compatibility of miracles with causality”, “the incompatibility of miracles with causality” and the denial of any relation between miracles and causality”. By those seven theories, one may claim that all theories therein have been proposed for study. The room for any new inquiry on this issue is still open, though.