شناسايي ريسك‌هاي قابل كنترل عدم تمكين مالياتي با رويكرد مدل سازي معادلات ساختاري

Identify controllable risks of tax non-compliance with the structural equation modeling

عدم تمكين مالياتي موديان كه منجر به شكاف مالياتي مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود به عوامل مختلفي چون مشكلات ساختاري نظام مالياتي، عوامل اقتصادي، اجتماعي، روانشناختي، فرهنگي و نيز تصوير موجود از نظام مالياتي در جامعه بستگي دارد. جهت تعيين استراتژي‌هاي پيشگيرانه براي برخورد با موارد عدم تمكين در راستاي مديريت مالياتي تمكين محور، تعيين محرك‌هاي عدم تمكين امري ضروري است.در اين تحقيق براي شناسايي محرك‌هاي قابل كنترل عدم تمكين مالياتي پس از مصاحبه نيمه ساختار يافته با 30 نفر از خبرگان مالياتي و پس از حصول اشباع نظري، با استفاده از روش تحليل تم وكدگذاري و تهيه پرسشنامه محقق ساخته شامل 69 سوال و با رويكرد مدل سازي معادلات ساختاري مدل و روابط ارائه وپس از آزمون مدل محرك‌هاي شناسايي شده، دسته بندي گرديده‌اند. شناسايي محرك‌هاي عدم تمكين بجاي موارد آن،به‌عنوان شكاف دانشي قابل بررسي شناخته شده است.نوآوري اين تحقيق تمركز روي شناسايي محرك‌هاي عدم تمكين داخلي است كه امكان تاثيرگذاري بر آنها از طريق سياست گذاري سازمان امور مالياتي، با هدف پيشگيري از عدم تمكين، وجود دارد. بنابراين سازمان مالياتي مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند با استفاده از نتايج اين تحقيق تغييرات يا اصلاحاتي در قوانين و مقررات و فرايندهاي اجرايي به عمل آورده و در مديريت تمكين مالياتي نقش موثرتري ايفا نمايد.

Tax non-compliance that leads to the tax gap, depends on various factors such as structural problems of the tax system, economic, social, psychological, cultural factors and the existing image of the tax system in society. In order to determine preventive strategies to deal with cases of noncompliance for tax management, it is necessary to determine the incentives for non-compliance. In this study to identify controllable incentives for tax non-compliance after a semi-structured interview with 30 tax experts and after achieving theoretical saturation by using the method of theme analysis and coding. we prepared a researcher-made questionnaire containing 69 questions and with the structural equations approach, the relations are presented and after testing the model, the identified stimuli are categorized. Identifying the stimuli of noncompliance instead of its cases is known as a knowledge gap.The innovation of this research is focus on identifying the drivers of internal tax risk, that can be influenced through the policy of Iranian Tax Administration, with preventing approach. Therefore, the tax organization can use the results of this study to make changes or amendments to the regulations and executive processes and play a more effective role in managing tax compliance.