پايايي، روايي و هنجاريابي مقياس نااُميدي بين‌فردي (IHS) در دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دوم

هدف اين پژوهش هنجاريابي و اعتبارسنجي مقياس نااُميدي بين‌فردي در جامعۀ ايراني بود كه ميزان نااُميدي بين‌فردي را در زندگي نوجوانان بررسي مي‌كند. اين پژوهش، توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعۀ اين پژوهش كليۀ دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دورۀ دوم شهر كرج در سال تحصيلي 99-1398 بودند كه از بين آنها 504 دانش‌آموز به‌عنوان گروه نمونۀ موردمطالعه به‌شيوۀ نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند. به‌منظور گردآوري داده‌ها پس از ترجمه و آماده‌سازي مقياس نااُميدي بين‌فردي، اين ابزار به‌همراه پرسشنامه‌هاي رفتار خودكشي (SBQ) و نااُميدي بك (HBQ) براي روايي همگرا و سرسختي روان‌شناختي (AHI) و پرسشنامۀ نيازهاي بين‌فردي (INQ) براي روايي واگرا در اختيار نمونۀ پژوهشي قرار گرفت. براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها از دو رويكرد كلاسيك و نظريۀ پرسش‌ــ‌پاسخ و از نرم‌افزارهاي آماري Spss نسخۀ 26 و نرم‌افزار R نسخۀ 4.0.2 استفاده شد. نتايج بررسي روايي سازۀ ابزار با روش تحليل عاملي تأييدي )نظريۀ كلاسيك( و مدل‌هاي تك‌بعدي )نظريۀ پرسش‌ـ‌پاسخ(، مدل تك‌عاملي مقياس نااُميدي بين‌فردي را تأييد كرد. همچنين، روايي همگرا و واگراي ابزار نيز تأييد شد. اعتبار مقياس نيز با روش آلفاي ‌كرونباخ (مقادير آلفاي بالاي‌0.70 براي هر سه عامل و نمرۀ كل) و روش بازآزمايي (همبستگي درون طبقه‌اي بالا بين دو مرحلۀ اندازه‌گيري) در رويكرد كلاسيك آزمون تأييد شد. براساس نظريۀ پرسش‌ـ‌پاسخ نيز اعتبار داده‌ها با استفاده از تابع آگاهي و خطاي اندازه‌گيري بررسي شد و تابع ‌آگاهي مقياس نشان داد هر سه عامل در محدودۀ سطح صفت بين 2 تا 3، بيشترين آگاهي‌دهندگي و كمترين خطاي اندازه‌گيري را داشتند. مقياس نااُميدي بين‌فردي از پايايي و روايي مطلوبي در جامعۀ ايراني برخوردار است و مي‌توان از آن به‌عنوان يك ابزار علمي معتبر براي ارزيابي نااُميدي بين‌فردي نوجوانان استفاده كرد. همچنين، اين ابزار مي‌تواند در جامعۀ نوجوانان ايراني به‌عنوان ابزاري مفيد و معتبر در حوزۀ خدمات مشاوره‌اي و روان‌شناختي استفاده شود.