تأثير كودهاي زيستي و پوترسين بر بيوماس و برخي صفات فيزيولوژيك و بيوشيميايي ماشك گل‌خوشه‌اي (Vicia villosa Roth) تحت شرايط ديم

محدوديت آبي شديدترين عامل تنشي است كه رشد و توليد گياهان زراعي را در مناطق خشك و نيمه‌خشك محدود مي‌كند. راهكارهاي متعددي به‌منظور كاهش آثار محدوديت آبي ايجادشده تحت شرايط ديم در رشد گياهي توسعه يافته‌اند. در ميان آن‌ها استفاده از پوترسين و كودهاي زيستي (همانند ميكوريزا و باكتري‌هاي محرك رشد) نقش بسيار مهمي در بهبود عملكرد ايفا مي‌كنند. در اين راستا به‌منظور بررسي تأثير كودهاي زيستي و پوترسين بر بيوماس و برخي صفات فيزيولوژيك و بيوشيميايي ماشك گل‌خوشه‌اي تحت شرايط ديم، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه محقق اردبيلي در سال 1398 اجرا شد. فاكتورهاي مورد بررسي كودهاي زيستي (عدم كاربرد كودهاي زيستي به‌عنوان شاهد، كاربرد ريزوبيوم (Rhizobium legominuzarum) ، ميكوريزا (Glomus mosseae)، كاربرد توأم ميكوريزا با ريزوبيوم، ريزوبيوم و ازتوباكتر، ميكوريزا و ازتوباكتر (5 Azotobacter chrocoocom strain)، ريزوبيوم با ازتوباكتر و ميكوريزا) و محلول‌پاشي پوترسين در سه سطح (محلول‌پاشي با آب به‌عنوان شاهد و محلول‌پاشي 0.5 و 1 ميلي‌مولار پوترسين) را شامل مي‌شدند. نتايج نشان داد كه كاربرد توأم ازتوباكتر با ميكوريزا و ريزوبيوم و محلول‌پاشي يك ميلي‌مولار پوترسين فعاليت آنزيم‌هاي كاتالاز، پراكسيداز و پلي‌فنل‌اكسيداز را به‌ترتيب 37.08، 37.54 و 34.41 درصد، فلورسانس بيشينه و محتواي آنتوسيانين را به‌ترتيب 49.68 و 87.74 درصد نسبت به شرايط عدم كاربرد كودهاي زيستي و پوترسين افزايش داد. همچنين، كاربرد توأم ازتوباكتر با ميكوريزا و ريزوبيوم و محلول‌پاشي يك ميلي‌مولار پوترسين بيوماس كل را حدود 56.9 درصد نسبت به شرايط عدم كاربرد كودهاي زيستي و عدم محلول‌پاشي با پوترسين افزايش داد. به‌نظر مي‌رسد كاربرد كودهاي زيستي و پوترسين مي‌تواند بيوماس كل ماشك گل‌خوشه‌اي تحت شرايط ديم را به‌واسطه بهبود صفات فيزيولوژيك و بيوشيميايي افزايش دهد.