حديث عشق در ديوان ابن فارض و ملاي جزيري (نمونه اي از ادبيات تطبيقي عربي - كردي)

Finding the roots of historical sources in Bahram Beizai's plays

از مهمترين پژوهش هاي تاريخ ادبيات و موضوعات ادبي در جهان، بررسي و پژوهش درباب (عشق و محبت) است كه تقريبا هيچ ادبياتي در جهان خالي از اين مضمون نبوده و نيست چه عشق مجازي باشد و چه عشق حقيقي. دو شاعر عرب (سلطان العاشقين) ابن فارض و كرد( سلطان مشتاقين) ملاي جزيري در زمينه مضامين عشقي سرآمد قرون خود بودند. ضمن اين كه نام آنان در حوزه عرفان و تصوف نيز در كنار نام كساني چون شيخ اشراق سهروردي، ابن عربي. صدرالدين قونوي، مولوي، بلخي، مولانا خالد شهر زوري، پيوسته جاي مي گيرد و آثار منظوم و منشور آنان در حلقه هاي صوفيه نيز تدريس مي شده است. آثار منظوم اين دو شاعر عارف اكنده از مفاهيم و اصطلاحات عرفان نظري است همچون : اتحاد، فنا، بقاء وجد، فرق و جمع، فقر، عشق، حب و ده ها اصطلاح ديگر كه با توانايي ويژه اي در قالب قصايد و غزل به شيوه تمثيل و تعابير شاعرانه بسط و گسترش يافته است. اين دو شاعر عارف مانندگي هاي فراواني به هم دارند از جمله در حوزه آموزه هاي عشق و محبت همچو سوختن بر اثر عشق، جوانمردان عاشق، بلاي هجران، توصيف زيبايي محبوب، تجلي و : كه نشان م دهد مباني و مبادي عرفان در هر جا ظهور و بروز نمايد از حيث محتوا به هم مانند هستند. در اين جستار تلاش شده كه نمونه هاي شعري اين دو شاعر برجسته تاريخ ادبيات عرب و كرد مقايسه و مورد بررسي و پژوهش قرار گيرد

One of the most important researches into the history of literature and literary topics in the world is the research on "Love and Passion" which no literature has been devoid of it whether virtual or real Love. Two Arab and kurd poets Ibn al-Fariz(Soltan al-Asheqin) and Molaye Jaziri(Sotan al-Moshtaqin) were the superlatives of their centuries in love contents meanwhile their names in mysticism comes along Sheikh-e- Eshraq Suhrawadi , Ibn-e-Arabi, Sadr-alDin Qoonawi , Mowlawi Balkhi and Mowlana Khaled Sharazuri and their verses and proses have been taught in Sufi circles. These two mystic poets verses are brimful of theoretical mysticism concepts and expressions like unity , mortality , eternity , ecstasy fargh ,poverty, Love , passion and tens of other expressions which have been expanded and developed with ballades and sonnets in allegory and poetic interpretations with a specific ability. These Two mystic poets have so many similarities specially in love and passion fields like burning of love, chivalric lovers , separation calamity ,beloved grace description , theophany and so on which shows wherever the principles and doctrines of mysticism appear , they resemble in content.In this essay its been tried to compare and investigate the poems of these two distinguished Arab and Kurd poets of the history of Literature.