مقايسه‌ي اثربخشي بخشش درماني و آموزش ذهن‌آگاهي بر بهبودي بخشش در دانش‌آموزان متوسطه‌ي دوم

هدف پژوهش حاضر مقايسه‌ي تأثير بخشش‌درماني با آموزش ذهن‌آگاهي بر بهبودي بخشش در دانش‌آموزان متوسطه‌ي دوم است. طرح پژوهش به‌صورت نيمه‌آزمايشي همراه با پيش‌آزمون پس‌آزمون و گروه كنترل بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل تمام دانش‌آموزان پايه‌هاي دهم و يازدهم متوسطه‌ي دوم شهر تهران بود كه در سال تحصيلي 1398-1397 در مدارس اين شهر مشغول به تحصيل بودند. از اين جامعۀ آماري، به‌روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي دانش‌آموزان 6 كلاس انتخاب شدند و به‌طور تصادفي گروهي به گروه‌هاي آزمايش و كنترل تقسيم شدند. گروه آزمايش اول (بخشش‌درماني) شامل 38 نفر، گروه آزمايش دوم (آموزش ذهن‌آگاهي) شامل 37 نفر و گروه كنترل شامل 40 نفر بود. ابزار پژوهش شامل مقياس گرايش به بخشش هارتلند بود. پس از اجراي پيش‌آزمون، گروه‌هاي آزمايشي تحت بخشش‌درماني و يا آموزش ذهن‌آگاهي قرار گرفتند و گروه كنترل آموزشي دريافت نكرد. پس از آن در هر سه گروه پس‌آزمون و بعد از يك ماه و نيم پيگيري به‌عمل آمد. در اين پژوهش براي تجزيه و تحليل داده‌ها، از روش‌هاي آماري تحليل كوواريانس چند متغيري (مانكووا) و تحليل كوواريانس تك‌متغيري (آنكووا) استفاده شده است. نتايج نشان داد كه بين گروه‌هاي آزمايشي و گروه كنترل از لحاظ متغير بخشش و خرده‌مقياس‌هاي آن در مرحله پس‌آزمون و پيگيري تفاوت معني‌داري وجود دارد(001/0 gt;p). همچنين مشاهده شد كه روش ذهن‌آگاهي تأثير بيشتري بر ميزان بهبود بخشش در بلندمدت دارد(P 0.001). با توجه به يافته‌هاي پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت آموزش ذهن‌آگاهي بيشتر از بخشش‌درماني به بهبود بخشش دانش‌آموزان در بلندمدت كمك مي‌كند و اثربخشي ماندگارتري دارد.