آسيب‌شناسي سياست‌گذاري فضاي مجازي در ايران؛ بر پايه نظريه پسا‌توسعه‌گرايي

بطوركلي، اهداف تعيين شده در اسناد بالادستي نظام جمهوري اسلامي ايران در حوزه فضاي مجازي، آنچنان كه بايد و شايد محقق نگرديده است. نوشتار حاضر با طرح اين سوال اصلي كه چرا سياست‌گذاري فضاي مجازي در ايران در دستيابي به اهداف مندرج در اسناد بالادستي، ناكام بوده است؟ در صدد برآمده تا با كاربست روش توصيفي تبييني كه از جمله روشهاي كيفي محسوب مي‌شود، از منظري آسيب‌شناسانه و مبتني بر نظريه پساتوسعه‌گرايي، علل اين ناكامي‌ها را تبيين نمايد. يافته‌هاي اين بررسي حاكي از آن است كه تكيه بر «الگوي نهادي» و سپس «الگوي گروهي» در امر سياستگذاري فضاي مجازي در ايران، زمينه ساز ناكامي سياست‌گذاري فضاي مجازي در دستيابي به اهداف كلان تعيين شده در اين حوزه (از جمله، بومي‌سازي زيرساخت، توليد محتواي مناسب داخلي، افزايش سواد رسانه‌اي و..) بوده است؛ حال آنكه سياست‌گذاري فضاي مجازي بر مبناي رويكرد «پساتوسعه‌گرايانه» مي‌توانست با برجسته‌سازي نيازهاي اساسي و بومي كشور در عرصه فضاي مجازي، تمركز‌زدايي و تقويت مشاركت مردمي و نهادهاي مدني در تصميم‌گيري و اجراي سياست‌ها در حوزه فضاي مجازي، زمينه تحقق اهداف مندرج در اسناد بالادستي در اين حوزه را فراهم نمايد.