نقشه راه تاسيس وزارت انرژي در ايران

وضعيت حكمراني انرژي كشورهاي مختلف براساس چهار عنصر اصلي رويكرد، اهداف، نهادها و ابزارهاي سياستي ارزيابي مي‌شود. از ميان اين چهار عنصر، موضوع مقالۀ حاضر حوزۀ نهادهاي سياستي و هدف از آن تدوين نقشه راهي براي اصلاح ساختار حكمراني انرژي است. بدين منظور، ابتدا مجموعه‌اي از اطلاعات لازم جهت آسيب‌شناسي ساختار حكمراني انرژي كشور از طريق مطالعات كتابخانه‌اي، مطالعات تطبيقي و مصاحبه با خبرگان حوزۀ انرژي جمع‌آوري شد. برنامه‌ريزي و مديريت غيريكپارچۀ انرژي در وزارتخانه‎هاي نفت و نيرو و تمركز لايه‌هاي تنظيم‌گري و تصدي‌گري در اين وزارتخانه‏ها به‎عنوان مهم‎ترين آسيب‌هاي بخش انرژي كشور شناسايي شد و حركت به‎ سمت تأسيس وزارت انرژي با هدف مديريت يكپارچه بخش انرژي از اصلي‎ترين پيشنهاداتي بود كه صاحب‎نظران اين حوزه روي آن اجماع داشتند. سپس طي برگزاري بيش از 110 جلسه (معادل بيش از 1500 نفر ساعت) در يك پنل تخصصي متشكل از متخصصان حوزه‎هاي اقتصاد انرژي ، بالادستي و پايين دستي نفت و گاز، برق، تنظيم‎گري انرژي، حكمراني انرژي و حقوق نفت و گاز، اصلاحاتي كه بايد به منظور تأسيس وزارت انرژي كارآمد ايجاد گردد تعيين شد و جهت اعتبارسنجي در يك پنل خبرگاني متشكل از فعالان بخش انرژي كشور از وزارت نيرو، وزارت نفت، وزارت علوم، سازمان برنامه و بودجه و مجمع تشخيص مصلحت نظام مورد ارزيابي قرار گرفت. اين اقدامات به طور خلاصه عبارتند از: انتصاب معاون انرژي رئيس جمهور، تأسيس سازمان راهبردي انرژي كشور، اصلاح قانون شوراي عالي انرژي به منظور انتقال دبيرخانه از سازمان برنامه و بودجه به سازمان راهبردي انرژي و اصلاح وظايف شوراي عالي انرژي، تدوين قانون جامع انرژي توسط سازمان راهبردي انرژي با هدف اصلاح نظام حكمراني انرژي و انجام اقدامات لازم جهت تأسيس وزارت انرژي، اجراي قانون جامع انرژي توسط سازمان راهبردي انرژي كشور.