عوارض پوستي درمان كوويد ـ 19

پاندمي كوويد ـ 19 از آغاز سال 2020 منجر به مرگ‌ومير فراوان در سراسر جهان شده است. با توجه به عدم مواجهه قبلي با چنين موردي، بالتبع داروي اخثصاصي نيز براي درمان وجود نداشت. تنها دانسته بشر، لزوم محافظت شديد با استفاده از ماسك، دستكش، پوشش‌هاي خاص و ضدعفوني‌كردن مرتب دست‌ها و سطوح بود ازاين‌رو، درمان‌هاي دارويي و غيردارويي متعدد مورد آزمون قرار گرفتند. سازمان بهداشت جهاني از هفته‌هاي آغازين پاندمي، پروتكل‌هاي درماني خاصي منتشر نمود كه با گذشت زمان تغييراتي داشته است؛ اما با توجه به ثابت‌بودن برخي علائم و ازسويي متغيربودن برخي ديگر، در بيماران مختلف و در كشورهاي گوناگون درمان‌ها نيز تفاوت‌هايي داشته‌اند. برخي از اين داروها از ديرباز در درمان بيماري‌هاي ويروسي يا غيرويروسي ديگر استفاده مي‌شدند؛ نظير تاميفلو (كه در درمان آنفولانزا استفاده شده است)، ريباويرين (داروي مؤثر در درمان هپاتيت C)، ايمونوگلوبولين (كه در درمان بيماري‌هاي گوناگون نظير سندرم استيونس جانسون كاربرد دارد)، هيدوكسي‌كلروكين (از داروهاي پركاربرد در درمان لوپوس و ساير بيماري‌هاي روماتيسمي)، آزيترومايسين (كه در درمان عفونت‌هاي دستگاه تنفسي فوقاني و سينوزيت به‌كار مي‌رود) و همين‌طور مصرف ادويه‌جاتي نظير زنجبيل و زردچوبه، ويتامين‌هايي مثل ويتامين C و D و نيز تركيبات روي پيشنهاد شده است. با گذشت زمان، عوارض چه به‌صورت عوارض دارويي و چه عوارض ناشي از مصرف وسايل محافظتي بيشتر نمايان شد. اين عوارض شامل طيف وسيعي از علائم نظير بثورات پوستي خفيف و حتي بروز سندرم استيونس جانسون و آنژيوادم بوده‌اند. تشديد و عود انواع درماتيت‌ها نيز با استفاده از وسايل محافظتي و مواد ضدعفوني‌كننده ديده شده است. بديهي است كه آگاهي از انواع عوارض شايع احتمالي درمان، منجر به تشخيص و مديريت زودرس و پيشگيري از مرگ‌ومير و هزينه‌هاي گزاف خواهد بود. اين مقاله درنظر دارد برخي از عوارض پوستي مهم داروهاي شايع و درمان‌هاي غيردارويي مورداستفاده و نيز عوارض پوستي وسايل پيش‌گيري از كوويد ـ 19 را بررسي كند.