اثربخشي آموزش ذهن آگاهي بر تاب آوري تحصيلي و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان دختر دورۀ اول متوسطه

زمينه: با وجود اين كه پژوهش‌هاي بسياري در ارتباط با تاب آوري عمومي يا روانشناختي تمركز دارند اما پژوهش‌هاي اندكي در ايران به مسئله‌ي تاب آوري تحصيلي توجه كرده‌اند، همچنين مداخله اي كه به صورت كاربردي تعلق به مدرسه دانش آموزان را افزايش دهد در پژوهش مورد توجه قرار نگرفته است، بر اين اساس سؤال اصلي پژوهش اين است كه آيا آموزش ذهن آگاهي مي تواند بر بهبود تاب آوري تحصيلي و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان اثرگذار باشد؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش ذهن آگاهي بر تاب آوري تحصيلي و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزانِ دختر دورۀ اول متوسطه انجام شد. روش: اين پژوهش از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون - پس آزمون و گروه گواه و همراه با دوره پيگيري بود. جامعه آماري كليه دانش آموزانِ دختردورۀ اول متوسطه شهر تهران در سال 13971396 بودند. تعداد 30 نفر با روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه اي چند مرحله اي انتخاب و با گمارش تصادفي در يك گروه آزمايش و يك گروه گواه هر گروه 15 نفر جايگزين شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه تاب آوري تحصيلي (ساموئلز، 2004)، پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه (بري و همكاران، 2004) و جلسات درمان آموزش ذهن آگاهي (سگال و همكاران، 2002) بودند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس با اندازه‌گيري مختلط تجزيه و تحليل شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه آموزش ذهن آگاهي باعث افزايش معنادار تاب‌آوري تحصيلي (P 0/01 ) و احساس تعلق به مدرسه (P 0/01 ) دانش‌آموزان گروه آزمايش نسبت به گروه گواه شده است. همچنين اين تأثير در مرحله پيگيري نيز پايدار مانده است. نتيجه‌گيري: از يافته‌هاي بالا مي‌توان نتيجه گرفت كه آموزش ذهن آگاهي به واسطه بالا بردن آگاهي دانش آموزان نسبت به زمان حال، منجر به افزايش تاب آوري تحصيلي و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان گرديد. تكرار تحقيقات با نمونه هاي بيشتر در مناطق مختلف مورد نياز است.