بررسي مدل معادلات ساختاري پريشاني روانشناختي با كيفيت زندگي ‌سوء هاضمه كاركردي: با نقش ميانجي‌‌‌گر خودكارآمد پنداري درد، حساسيت احشايي، تصاوير ذهني مرتبط با درد و فاجعه آفريني درد

زمينه: تحقيقات نشان داده است پريشاني روانشناختي عامل خطر مهمي در بيماري‌زايي سوء هاضمه كاركردي است كه در ارتباط با فرآيند‌هاي روانشناختي حوزه درد و محرك‌هاي احشايي كيفيت زندگي بيماران را شديداً تحت تأثير قرار مي‌دهد. با اين وجود پژوهش راجع به تدوين مدل ساختاري براي ‌پيش‌بيني كيفيت زندگي بر اساس پريشاني روانشناختي با ميانجي‌گري خودكارآمد پنداري درد، حساسيت احشايي، تصاوير ذهني مرتبط با درد و فاجعه آفريني درد مغفول مانده است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسي مدل معادلات ساختاري پريشاني روانشناختي با كيفيت زندگي با نقش ميانجي خودكارآمد پنداري درد، حساسيت احشايي، تصاوير ذهني مرتبط با درد و فاجعه آفريني درد بود. روش: روش پژوهش همبستگي از نوع مدل معادلات ساختاري است. جامعه آماري را كليه افراد مبتلا به ‌سوء هاضمه كاركردي مراجعه كننده به كلينيك‌هاي گوارشي شهر اصفهان تشكيل مي‌دادند. نمونه آماري 363 نفر بودند كه به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. براي گردآوري داده‌ها از پرسشنامه‌هاي شاخص ‌سوء هاضمه نپين (تالي و همكاران، 1999)، افسردگي، اضطراب و تنيدگي (صاحبي و همكاران، 1384)، خودكارآمد پنداري درد مزمن (بشارت، 1387)، تصاوير ذهني درد مزمن (كچويي و همكاران، 1394)، شاخص حساسيت احشايي (پور‌توكلي و همكاران، 1397) و فاجعه آفريني درد (سجاديان و همكاران، 1391) استفاده شد. داده‌ها با روش مدل‌سازي معادلات ساختاري و با استفاده از نرم افزار smartPLS تحليل شد. يافته ها: بر اساس نتايج بدست آمده مدل پژوهش حاضر از برازش كلي قوي و قابل قبولي برخوردار است (0/857 =GOF). ساختار كلي روابط مورد آزمون از طريق داده‌هاي بدست آمده تأييد گشت (0/907 =NFI و 0/056 =SRMR). تمامي‌ضرايب غير مستقيم در مدل معنادار است (0/05 P ؛ 1/96 t). همچنين همه ضرايب مستقيم به جزء ‌تأثير مستقيم حساسيت احشايي و خودكارآمد پنداري درد بر كيفيت زندگي معنادار است (0/05 P ؛ 1/96 t). نتيجه‌گيري: كيفيت زندگي به طور مستقيم و غير مستقيم از طريق متغيرهاي خودكارآمد پنداري درد، حساسيت احشايي، تصاوير ذهني مرتبط با درد و فاجعه آفريني درد با پريشاني روانشناختي مرتبط است. يافته‌هاي حاصل از اين مدل به درك كامل‌تري از نحوۀ تأثير پريشاني روانشناختي بر كيفيت زندگي مبتلايان به ‌سوء هاضمه كاركردي كمك مي‌كند و در نظر گرفتن اين روابط در سبب شناسي و درمان افراد مبتلا به اين بيماري مي‌تواند مفيد واقع شود.