كليدواژه :
ابن رشد , عقلانيت مستقل , دين , برهان , اقناع , سعادت
چكيده فارسي :
ابن رشد فيلسوف بزرگ مغربِ دنياي اسلام است و ارسطو را مصداق تامّ نوع انساني در عقلانيت مي‌داند. وي رسالت خود را در تبيين و تفسير ارسطو به ارسطو در دنياي اسلام مي‌داند. به نظر وي، عدم فهم دقيق ارسطو در بين متفكران اسلامي مشكلات زيادي را بوجود آورده است. او با تبيين ابعاد مختلف عقلانيت مستقل ارسطويي، سعي كرده است بر تمايز هويتي يقين عقلاني و علمي و اقناع ناشي از آموزه‌هاي ديني تأكيد كند. وي يقين عقلي را محصول فرايند تكاملي ادراك انساني نسبت به محسوسات و طبيعت كلي و عقلي موجودات مي‌داند و بر استقلال و انحصاري‌بودن آن در راه نيل به حقيقت پافشاري مي‌كند. به نظر ابن رشد دين، هويت عمل‌گرايانه دارد و ابداً ادعاي حقيقت‌نمايي و راه رسيدن به حقيقت را ندارد و هدفي جز كسب فضائل اخلاقي و قرار‌دادن انسان‌هاي عادي در مسير سعادت ندارد. در اين مقاله سعي داريم تا با روش تبييني‌‌تحليلي ضمن بيان تفسير ابن رشد از هويت عقلانيت مستقل ارسطويي، رابطۀ آن با دين را بيان كنيم و از اين طريق گام كوچكي در مسير ابن رشد‌پژوهي در زبان فارسي برداريم؛ مسيري كه شايد به فهم ريشه و بنياد مشكلات حال حاضر ما در رابطه با نسبت عقل و دين و نسبت تفكر سنتي و مدرن كمكي كرده باشد.
