بازخواني نمايشنامۀ پايان بازي اثر ساموئل بكت بر اساس اصول اگزيستانسياليسم

اگزيستانسياليسم مكتبي فلسفي است مبتني بر آزادي، انتخاب و مسئوليت كه در پي رسيدن به تعريفي براي اصالت بشر است. اين نگرش فلسفي در نمايشنامه‌هاي ساموئل بكت، نويسندۀ فرانسوي ايرلندي‌تبار سدۀ بيستم و برندۀ جايزۀ نوبل ادبي 1969م، ازجمله پايان بازي بازتاب يافته است. بكت موضع سياسي چپ يا راست نداشت و همواره مستقل بود. او دربارۀ آثارش سخن نمي‌گفت؛ ازهمين‌رو هركس از ديد خود، آثارش را تفسير مي‌كند و برخي كه شناخت درستي از او ندارند، بكت را انساني مأيوس و آثارش را مبهم مي‌انگارند. مقاله حاضر با تكيه بر روش كتابخانه‌اي، توصيفي و تحليلي، در صدد است نشان دهد كه بكت در نمايشنامۀ پايان بازي با توصيف موقعيت انساني، به دنبال نقد ايستايي، ركود و انفعال آدمي است. بيشتر انسان‌ها در عين آزادي، از انديشيدن، تلاش در جهت پيش‌بردن جامعه و پذيرفتن مسئوليت گريزانند؛ بدون هيچ اراده‌اي، ميلي به شدن و تغيير زندگي خود و ديگران ندارند و با تنبلي و ناآگاهي، پذيراي استثمار و استعمار مي‌شوند. بكت همچون ديگر اگزيستانسياليست‌ها، رستن و رهايي آدمي را در خودسازي، بيداري و قدرت اراده و انتخاب مي‌داند.