كليدواژه :
ملاصدرا , فردوسي , ولايت , امكان اشرف , امام علي (ع) , فريدون , كيقباد , كيخسرو
چكيده فارسي :
ولايت از مفاهيم مشترك همه متفكران شيعي است. نگاهي تحليلي به مفهوم ولايت در منظومه فكري ملاصدرا و تطبيق آن با انديشه فردوسي در شاهنامه، به‌خوبي رگه‌هاي مستمر اين تفكر و پيوستار انديشگي اين دو حكيم مسلمان را نشان مي‌دهد. تحليل محتواي آثار اين دو حكيم متأله، نشانگر اين حقيقت است كه در كنار روش غالباً استدلالي صدرالمتألهين و پيش‌كشيدن برهان‌هايي همچون قاعده امكان اشرف، فردوسي نيز با سه شيوه مختلف بيان صريح اعتقاد به ولايت علي (ع)، تمثيل مستقيم دريا و هفتاد كشتي و تمثيلات غيرمستقيم، به‌ويژه با ايجاد يك رمزگان اسطوره‌اي فراگير در شاهنامه با طرح شخصيت‌هايي همچون فريدون و ايرج و كيقباد و كيخسرو و... به تبيين مبحث ولايت و تفسير تمثيلي اعتقادات شيعي و ولايي خود بر اساس همان قاعده امكان اشرف پرداخته است. تفكيك ولايت و شهرياري صالحان از ولايت طاغوت و پادشاهي ناصالحان نيز بر مبناي همين قاعده، قابل تفسير است.
