مدل‌سازي ساختاري – تفسيري اثرگذاري ابعاد عملكردي مديريت شهري بر روند پراكنده‌رويي فضايي شهر ياسوج

وجود برخي عوامل همانند فقدان مديريت شهري نيرومند و عدم كنترل مالكيت، سبب شده است تا كالبد شهري به‌صورت موزون گسترش نيابد و پيامدهاي نامطلوب اقتصادي، كالبدي و زيست‌محيطي بسياري را براي شهرها به همراه داشته باشد. در همين راستا، پژوهش حاضر با هدف مدل‌سازي ابعاد عملكردي مديريت شهري مؤثر بر روند پراكنده رويي فضايي شهر ياسوج انجام شد. اين پژوهش از نظر هدف، كاربردي و از نظر ماهيت و روش، توصيفيتحليلي است. در مرحله تهيه داده ها، ابتدا ابعاد عملكردي مديريت شهري مؤثر بر روند پراكنده رويي شهر ياسوج با استفاده از نظرات خبرگان مختلف از طريق روش دلفي شناسايي و براي تيم دلفي و تيم ISM، 20 تن از خبرگان با روش نمونه گيري هدفمند تعيين شدند. در نهايت تجزيه و تحليل داده ها به‌وسيله مدل سازي ساختاريتفسيري (ISM) انجام شد. يافته‌ها نشان داد كه از نظر قدرت نفوذ در بين 16 شاخص شناسايي شده، بيش‌ترين محرك متعلق به عامل هاي نظارت بر اجراي قوانين مربوط به تغيير كاربري و تعيين و نظارت بر حريم و محدوده قانوني شهر به‌ترتيب با قدرت نفوذ 16 و 15 بود. مدل پژوهش حاضر نيز شامل 11 سطح بود كه عامل نظارت بر اجراي قوانين تغيير كاربري (C2) به‌عنوان سطح يازده و تأثيرگذارترين عامل شناخته شد. بر اساس خروجي تحليل ميك‌مك؛ تعيين حريم و محدوده قانوني شهر (C3)، عامل‌هاي نظارت بر ساخت و سازها (C6)، ايجاد فضاي دسترسي بيش‌تر به خدمات شهري (C1)، نظارت بر اجراي قوانين مربوط به تغيير كاربري (C2) جزو متغيرهاي مستقل كليدي و بسيار تأثيرگذار بر روند پراكنده‌رويي شهر ياسوج مي‌باشند. بنابراين، مديريت شهري به‌عنوان متولي اصلي در اين زمينه، بايستي بر مؤلفه هاي مستقل كليدي بعد عملكرد كالبدي توجه بيشتري نمايد.