شناسايي مؤلفه هاي گرايش به مصرف سيگار در جوانان از ديدگاه متخصصان؛ يك تحليل كيفي

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسايي مؤلفه هاي گرايش به مصرف سيگار در جوانان از نگاه متخصصان حوزه اعتياد و سيگار بود. روش: در اين مطالعه از رويكرد كيفي و شيوه تحليل مضمون استفاده گرديد. شركت كنندگان شامل متخصصان حوزه اعتياد و سيگار (درمانگران، پژوهشگران، اساتيد و مدرسان) در سال 1399 بودند كه با استفاده از روش نمونه گيري هدف مند گزينش شدند. نمونه گيري با استفاده از ابزار مصاحبه (نيمه ساختار يافته) به منظور دريافت داده ها تا مرحله اشباع نظري ادامه پيدا كرده و در ادامه اطلاعات جمع آوري شده با روش كدگذاري (فرعي و اصلي) تحليل شدند. يافته ها : تحليل يافته ها منجر به استخراج 85 مفهوم اوليه، 37 مقوله فرعي و 15 مقوله اصلي گرديد كه بر اساس آن، مقولات اصلي گرايش به سيگار در جوانان عبارت بودند از: 1. نقش مؤثر خويشاوندان در مصرف 2. جو نا كارآمد خانواده مستعد كننده مصرف 3. انگيزه بخشي گروه هاي همتا در مصرف 4. سر نخ دهي رسانه در مصرف سيگار 5. تأثير پذيري از شخصيت هاي مشهور 6. تسهيل گري جامعه در مصرف 7. شرايط مساعد مكان تفريح عمومي براي مصرف 8. دسترسي آسان به سيگار 9. تحريف شناختي از سيگار 10. علل روان شناختي نا كارآمد 11. واكنش معكوس به بازدارنده هاي سطحي در مصرف 12. ضعف مهارت هاي انطباقي 13. تلقي جذابيت رفتاري 14. سطحي نگري رسانه ها در مورد آسيب هاي مصرف 15. مصرف تفنني. در نهايت تركيب مقولات اصلي منجر به استخراج دو مضمون هسته اي از جمله مؤلفه هاي ميان فردي برون فردي و مؤلفه هاي درون فردي گرايش به سيگار در جوانان گرديد. نتيجه گيري : پژوهش حاضر نشان داد كه جوانان متأثر از عوامل ميان فردي برون فردي هم چون رسانه ، خانواده، جامعه و جو همتايان با علايق مشترك و يا ابعاد درون فردي مثل ناراحتي هاي روان شناختي، تأثيرپذيري از شخصيت هاي مشهور فيلم و يا ضعف هاي مهارتي، بيشتر احتمال دارد تا به سمت مصرف سيگار و ادامه آن گرايش پيدا كنند.