سرگشتگي فاعل اخلاقي در بستر عدم قطعيت و ترديد

اين جستار پژوهشي درباره عدم قطعيت هنجاري با تقريرهاي مختلف و بررسي لوازم آن است. به اين منظور عدم قطعيت در حيطه هستي‌شناسي، معرفت‌شناسي، اجتماعي و حالات رواني را شرحي مختصر داده و با استفاده از روش تحقيق توصيفي- تحليلي تأثير عدم قطعيت‌ها را في الجمله بر اخلاق هنجاري بررسي مي‌نمايد؛ ازنظر اين نوشتار با فرض عدم قطعيت پيامد واقعي رخدادها، شناخت رخدادها و پيامد آن‌ها، ثبات حالات فاعل اخلاقي و واكنش‌هاي اجتماعي مشخص نيست و وجود قواعد اخلاقي دائم قابل‌ترديد است. از يك سو معيارهاي اخلاقي براي تصميم‌گرفتن در حيطه هنجاري كافي نيست، از سوي ديگر عدم قطعيت هنجاري با خوانش ذهن‌‌گرا يا عين گرا لوازم خاصي دارد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد. با فرض عدم قطعيت اخلاقي و تركيب آن با ديگر عدم قطعيت‌ها، تصميم پيچيده‌تر مي‌شود، زيرا در اين شرايط فاعل اخلاقي با گزينه درست و نادرست، مجاز و غيرمجاز... مواجه نيست، بلكه ممكن است با گزينه‌هاي حداكثر درست و حداقل نادرست مواجه باشد. هم‌چنين در اين شرايط رفتار بر اساس گزينه حداكثري، سرزنش فاعل اخلاقي به نقض اخلاق مي‌انجامد.