الهيات طبيعي معاصر و خداي رخنه ها

الهيات طبيعي در دوره معاصر وارد مرحله جديدي شده و بر شواهد تجربي و يافته‌ها يا تنگناهاي تبييني علوم جديد در اين پروژه تأكيد تام مي‌شود. از سوي ديگر، خداباوري زخم‌خورده راهبردي است كه در آن از مجهولات معرفتي زمانه به نفع وجود خدا و نقش مباشر آن در تحقّق آن پديده مجهول استدلال مي‌شود (خداي رخنه‌ها). از آنجاييكه راهبرد خداي رخنه‌ها به يك اندازه ميان خداباوران و منتقدان آنها مردود است، محققان پروژه الهيات طبيعي معاصر تلاش مي‌كنند تا نشان دهند كه خداي پروژه آنها از سنخ خداي رخنه‌ها نيست. در اين مقاله چهار ايراد اصلي كه راهبرد خداي رخنه‌ها با آنها مواجه است و راه‌حل‌هاي پيشنهادي آنها، گزارش و نهايتاً تكليف دو مسئله تعيين شده است: 1) تفكيك مسائل يا پرسش‌هاي مرزي از مسائل علمي به رسميت شناخته شده و معياري با درنظر داشتن تعريف حكماي مسلمان از مسائل فلسفي براي آن تفكيك ارائه شده است. 2) نحوه فاعليت عوامل فراطبيعي و از جمله خداوند در جهان طبيعت از منظر حكمت اسلامي به صورت جامع تصوير شده و مبتني بر آن، هم پروژه الهيات طبيعي معاصر مردود اعلام شده و هم پروژه رقيب آن (طبيعت‌گرايي). نوآوري اصلي مقاله، تبيين و تأكيد بر نقش مباشر فاعل فراطبيعي در تحقق هر رويداد طبيعي است.