ارزيابي مقاومت برخي ارقام گندم به ‌نژاد غالب قارچ عامل بيماري لكه‌ خرمايي در استان اردبيل

دراين بررسي 96 جدايه قارچ Pyrenophora triticirepentis از استان اردبيل جمع‌آوري و شناسايي شد. از اين تعداد 30 جدايه با توجه به نتايج داده‌هاي مولكولي و نيز در نظر گرفتن منطقه جغرافيايي، براي بررسي‌هاي تعيين نژاد در گلخانه انتخاب گرديد. تنوع ژنتيكي بين سه جمعيت قارچ شامل پارس‌آباد، گرمي‌ و بيله‌سوار استان اردبيل مشاهده شد. طي بررسي تنوع ژني ميزان جريان ژني (Nm) برابر با 1.6890 و ميزان Gst برابر با 0.2284 محاسبه گرديد. ميزان تنوع ژنتيكي براي كل جمعيت (Ht) برابر با 0.2993 بود. ضمنا PhiPT برابر با (0/010= p) 0/259 برآورد گرديد. طبق نتايج آناليز واريانس مولكولي 74% از واريانس ژنتيكي به درون جمعيت‌ها و فقط 26% واريانس كل به بين جمعيت‌ها مربوط بود. نژاد يك به عنوان نژاد غالب بيماريزا در استان اردبيل براي ارزيابي مقاومت 40 رقم رايج گندم در گلخانه استفاده شد. استقرار آلودگي روي گياهچه‌هاي گندم در گلخانه از طريق مايه‌زني سوسپانسيون كنيدي قارچ و نيز تزريق عصاره فيلترشده انجام گرفت. ميانگين شاخص بيماري در ارقام مختلف محاسبه و مقايسه گرديد. نتايج واكنش ارقام نشان داد 90% ارقام رايج گندم نسبت به عامل بيماري در گروه حساس قرار دارند. چهار رقم مرواريد، مغان 3، احسان و دريا نيز كه جمعا 10درصد ارقام مورد بررسي را شامل مي‌شدند در گروه مقاوم قرار گرفتند. استفاده از اين ارقام مقاوم براي مناطق مستعد شيوع بيماري توصيه مي‌گردد. همچنين منابع مقاومت به‌ دست آمده از اين پژوهش، مي توانند در برنامه‌هاي به‌ نژادي نيز مورد استفاده قرار گيرند.